Kopuş ile Süreklilik Arasında Tarih Bilinci: Erken Cumhuriyet Dönemi Düşüncesinde Namık Kemal

Authors : Aytaç YILDIZ

Pages : 170-188

Doi:10.17497/tuhed.690057

View : 13 | Download : 9

Publication Date : 2020-05-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı-Türk modernleşme tarihi içindeki tartışmalı konulardan biri, Osmanlı ile Cumhuriyet dönemleri arasındaki kopuş ve süreklilik etrafında ortaya çıkmıştır. Osmanlı Devleti’nin doğrudan varisi olan Türkiye Cumhuriyeti 1923’ten sonra ortaya koyduğu bir dizi radikal reformla birlikte, Osmanlı geçmişinden kopmaya başlamıştır. Bu yönelim, özellikle 1930’dan sonra belirgin hale gelmiş ve adına Kemalizm denen bir ideolojik çerçeve içinde, imparatorluk bakiyesi sosyal ve kültürel mirasın üzeri çizilmiş ve görmezden gelinmiştir. Bu amaca dönük olarak Cumhuriyet ideolojisi, yeni bir tarih yazımı ve kavramsallaştırmasına girişmiş ve buna paralel olarak bütün okul kitapları ve tarih eğitimi de yeni benimsenen ideolojik duruşa göre yeniden düzenlenmiştir. Bu makale, bütün bu süreci erken Cumhuriyet düşüncesinde Namık Kemal algısının analizi üzerinden ele almaktadır. Uzun Osmanlı-Türk modernleşme sürecinin öncü isimlerinden biri olan Namık Kemal’in etkisi, 1923’ten sonra da devam etmiş ve özellikle 1938’de Atatürk’ün ölümünün ardından Namık Kemal, Osmanlı geçmiş ile Cumhuriyet gerçeği arasında bir bağlantı kurmaya girişen bir grup entelektüel için temel bir dayanak noktası olarak işlev görmüştür. Tarihsel miras kavrayışının yeniden dönüşüme girdiği bu dönemde, Namık Kemal geçmiş ile bugün arasında bir köprü işlevi görmüştür.
Keywords : Namık Kemal, Tarih Bilinci, Tarihsel Miras, Osmanlı Devleti, Türkiye Cumhuriyeti