Yukarı Sakarya Havzasında Yaşayan Sazan Balıklarının (Cyprinus carpio L., 1758) Solungaç, Karaciğer ve Böbrek Dokularının Histopatolojik Olarak İncelenmesi

Authors : Nurhayat BARLAS

Pages : 277-284

View : 10 | Download : 5

Publication Date : 0000-00-00

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çal›flmada, Yukar› Sakarya havzas›nda tespit edilen befl istasyondan Ekim 1995-1996 tarihleri aras›nda yafllar› 1-2 aras›nda de¤iflen 80 sazan insert ignore into journalissuearticles values(Cyprinus carpio); insert ignore into journalissuearticles values(her istasyondan 16); örne¤i mevsimsel olarak toplanm›flt›r. Bal›klar›n solungaç, karaci¤er ve böbrek morfolojilerinde meydana gelen yap›sal de¤ifliklikler incelenmifltir. Sucul ortam› habitat olarak kullanan bal›klar›n solungaçlar› bulunduklar› çevre ile do¤rudan temasta olduklar› için, sudaki kirleticilerin yol açt›¤› doku hasarlar›n› direkt olarak yans›tmaktad›rlar. Bu nedenle incelemelerde en fazla solungaçlar›n etkilendi¤i, sekonder solungaç lamellerinin birbiri ile kaynaflt›¤› ve normal görünümlerinin bozuldu¤u saptanm›flt›r. Solungaç epitelinde tespit edilen di¤er histopatolojik lezyonlar hiperplazi, müköz hücrelerinin hipersegresyonu ve primer lamelin ayr›lmas›d›r. Karaci¤er dokusunda hipertrofi, konjesyon ile özellikle lobüllerin perifer bölgelerinde mononükleer hücre infiltrasyonu tespit edilmifltir. Böbrek dokusunda saptanan patolojik lezyonlar ise özellikle tübül epitel hücrelerinde hipertrofi, nüklear piknoz ve absorbsiyon yüzeyinin tahrip olmas›d›r. Sonuç olarak, bu çal›flmada 5 istasyon birbiri ile karfl›laflt›r›larak incelenmifl ve en yüksek kirlilik 3., 4. ve 5. istasyonlarda tespit edilmifltir. Bal›k dokular›nda yap›lan mikroskobik incelemelerde, solungaçlar›n birincil hedef organ oldu¤u ve patolojik bulgular›n s›ras›yla karaci¤er ve böbreklerde meydana geldi¤i saptanm›flt›r.
Keywords : Gill, Liver, Kidney, Toxic effect, Fish, Sakarya basin