II. MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE BATILILAŞMA ETKİSİNDE YAPILAN FEMİNİZM TARTIŞMALARI

Authors : Abdulazim ŞİMŞEK

Pages : 0-0

Doi:10.1501/Tite_0000000482

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2017-09-17

Article Type : Research Paper

Abstract :Sanayi devriminden sonra, Batı’da kadın, üzerindeki toz bulutunu kaldırmaya azmetmiş, erkeğin mutlak egemenliği karşısında gözle görülür, somut, gelişmeler yaşanmıştı. Feminist teori üzerine kurulan hak temelli kadın örgütlerinin kazanımları, evrensel olmaya başlamıştı. Batı’da kadının mülk edinmesi, miras hakkı ve Parlamentoda temsil edilme talebi ön plana çıkan istekler olmuştur. Bunlar sonradan, daha değişik biçimde, Osmanlı’ya da tevarüs edecektir. Farklı coğrafyalardaki kadınlar, 19. yy’dan itibaren Batıdaki gelişmeleri yakından izlemeye koyulmuştu. Osmanlı’da Tanzimat ile başlayan modernleşme hamlesi ile kadınların yaşadıkları sorunlar, basın ve edebiyat aracılığıyla daimi surette gündeme gelmişti. II. Meşrutiyet, bu birikimi miras almış, tartışmaların daha da çeşitlenmesine ve çözüm endeksli olmasına imkan vermişti. Bu dönemde çok sayıda dergi ve gazete bizzat kadınlar tarafından çıkarılmış, aynı zamanda, kurulan kimi derneklerde aktif rol üstlenmişlerdi. Kadınların kamusal alanda görünür olmaya başlaması bile başlı başına bir kazanımdı. Bu kazanımlar, kadınların yaşadığı sorunların evrensel tema ve gelişmeler ışığında tartışılmasına zemin hazırlamıştır. Feminizm konusu, bunların başında gelmişti. Feminizmin, Osmanlı’da bilinmeye başlanması ve tartışılması II. Meşrutiyetle beraberdir. Bunda çevirilerin payı yadsınamaz. Osmanlı aydını Batıda ortaya çıkan ve tartışılan teorilerle ilgili, çeviriler yapmıştı. Çevirilerin, Osmanlı zihniyet dünyasının şekillenmesinde payı büyük olmuştur şüphesiz.
Keywords : Kadın, Tanzimat, Meşrutiyet, feminizm, İslamcılık, Sebillürreşad