YAKLAŞIM FARKLILIKLARI AÇISINDAN DEMİRCİ MEHMET EFE’NİN KUVA-YI MİLLİYE’YE KATILIŞI ve KUVA-YI MİLLİYE BÜNYESİNDEKİ FAALİYETLERİNİN NİTELİĞİ

Authors : Ali Ulvi ÖZDEMİR

Pages : 0-0

Doi:10.1501/Tite_0000000498

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2018-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Demirci Mehmet Efe, Yunan birliklerinin 15 Mayıs 1919’da İzmir’i işgali ile başlayan süreçte, Kuva-yı Milliye bünyesinde faaliyet gösteren çete reislerinin en önemlilerinden biridir. Demirci Mehmet Efe, Batı Anadolu Kuva-yı Milliyesi içinde önemli bir rol üstlenmiş bir çete reisi olarak Milli Mücadele öncesinde bölgede yürüttüğü eşkıyalık alışkanlıklarından hemen vazgeçememiştir. Bu açıdan Kuva-yı Milliye’ye katılışı konusu tartışmalı olmuştur. Bu tartışma Kuva-yı Milliye içinde yürüttüğü bazı faaliyetlerin niteliği ile de ilgilidir. Bu durum Demirci Mehmet Efe özelinde “Kuva-yı Milliye’ ye katılınca eşkıyalığı bıraktı” şeklinde özetlenebilecek bir anlayışın yaygınlık kazanmasına yol açmıştır. Bu kabul ise Kuva-yı Milliye bünyesi içindeyken gerçekleştirdiği Denizli Faciası gibi olayların açıklanmasını güçleştirmektedir. Yörük Ali Efe, Çerkez Ethem gibi diğer Batı Anadolu bölgesinin ünlü Kuva-yı Milliyecileri ve kimi eylemleri de düşünüldüğünde, düzenli ordunun tarihsel gerekliliği belirginleşmektedir. Bu noktada hem Kuva-yı Milliye’yi dönemsel bir gereklilik olarak vurgulayıp, getirilen eleştiriler dolayısıyla düzenli ordunun Kuva-yı Milliye yerine geçirilmesinin tarihsel gerekliliğini yerli yerine oturtmak, hem de özellikle Demirci Mehmet Efe’nin Kuva-yı Milliye bünyesindeki eylemlerinin gerçek niteliğini vurgulamak için yukardaki yaklaşımın düzeltilmesi gereklidir. Batı Anadolu Kuva-yı Milliyesi, bütün eksik ve hatalarıyla bir halkın ulusal bağımsızlık savaşının öncüsü olarak, son derece önemli bir tarihsel işlevi tamamlayıp yerini düzenli orduya bırakmış olmasına rağmen dönemin koşullarına göre değerlendirilmesi, bilimsel ölçüler ışığı altında ele alınması gereken bir olgu olarak tarihte yerini almıştır.
Keywords : Demirci Mehmet Efe, Kuva yı Milliye, Kuva yı Milliyeye Katılım, Milli Mücadele, Batı Anadolu