“GAZİ PAŞAM MARUZATIM VAR”: TRAKYA SEYAHATİ SIRASINDA ATATÜRK’E VERİLEN DİLEKÇELERE GÖRE ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİNİN TOPLUMSAL PANORAMASI

Authors : Hakan Şallı

Pages : 317-336

Doi:10.46955/ankuayd.1508401

View : 48 | Download : 57

Publication Date : 2024-11-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Mustafa Kemal Atatürk’e Trakya seyahati sırasında verilen dilekçeler ve kendisine yöneltilen sözlü taleplere dayanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu dilekçelerde, insanların hayatlarını değiştirmeye yönelik talepleri ve gelecekten beklentilerinin yanında genç cumhuriyetin sosyo-kültürel ve ekonomik hayatının yankılarını da görürüz. Bu dilekçe sahipleri düşündükleri, yazdıkları ama en önemlisi de kendilerini nasıl tanımladıkları ile ilgili dönemin pek çok dinamiğine dair kolektif ve tarihsel bir panorama sunmaktadır. Atatürk’ün geniş bir uzman ekibiyle birlikte çıktığı bu seyahatte ekonomi, eğitim, bayındırlık, adliye, tarım ve ticaret gibi pek çok alanda gözlem ve incelemeler yapılmış, vatandaşlarla kurulan yakın ilişkiler neticesinde mevcut sorunlar tespit edilip sorunların çözümüne yönelik raporlar hazırlanmıştır. Dilekçelerin muhteviyatında yer alan talep ve şikâyetler toplumun yeni rejimden beklentilerini ve aynı zamanda hükûmetin de bu beklentiler karşısındaki çözüm önerileriyle idari organizasyonunu göstermektedir. Sıradan insanların kâğıda döktüğü bu dilekçeler, seyahatin ardından hazırlanan ve hükûmetin faaliyet programını oluşturacak olan raporlara kaynaklık ederek, önemli adımların atılmasına neden olmuştur. Bu yazı, dönemin Resmi Edirne gazetesinde yayınlanan çeşitli kimlik ve mesleklere sahip insanların farklı talep ve şikâyetlerini içeren 146 dilekçenin, Atatürk tarafından hazırlanan seyahat notları ile karşılaştırılmasıyla erken cumhuriyet döneminin toplumsal bir panoramasını oluşturmaya çalışmaktadır.
Keywords : Atatürk, Erken Cumhuriyet, Seyahat Notları, Yurt Gezisi, Trakya Bölgesi