Comparison of Turkey and European Countries According to Basic Health Indicators

Authors : Selçuk Serdar Köksal, Nurver Turfaner Sipahioğlu, Eray Yurtsever, Suphi Vehid

Pages : 205-212

Doi:10.21763/tjfmpc.271087

View : 9 | Download : 7

Publication Date : 2016-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Objectives: E u r op ean U n i o n insert ignore into journalissuearticles values(EU); i s a po liti cal a n d financial o r g a n i za ti o n c o n si s ti n g o f 2 8 c o un t r i e s . T u r k e y i s a ca n d i d a t e c o un t r y for t h e EU. In t h i s s t u d y , T u r k e y a n d EU c o un t r i e s are c o m p ar e d acc o r d i n g t o 1 5 b a si c h ea lt h l e v el i n d i ca t o r s .E x p ec t a n c y o f l i f e at b i r t h , g r o s s n a ti o n al p r od u c t insert ignore into journalissuearticles values(GN P ); per ca p it a, h ea lt h e x p e n d i t u re p er ca p it a, s h are o f h ea lt h in n a ti o n al b u d g e t , pop u l a ti o n g ro w t h ra t e, lit era c y ra t e, i nf a n t m o r t a li t y ra t e, u n d e r - f i v e m o r t a li t y ra t e, m a t e r n al m o r t a li t y ra t e, cr u d e b i r t h ra t e, cr u d e m o r t a li t y ra t e, t o t al f er tili t y r a t e , ph y si c i a n s , nu r s es a n d n umb er o f b e d s p e r 1 0 00 0 p e o p l e are e v a l u a t e d . Method :T h e d a t a are b a s ed o n T h e W o r l d B a n k rec o r d s o f 1 9 60 , 19 7 0 , 19 8 0 , 1 99 0 a n d 2 01 3 . P ac k a g ed s o f t w are M S E x cel 2010 a n d S P S S v er. 2 1 are u s ed f o r st a tis t i cal a n a l y s is . Results: T u r k e y is d i ff er e n t i n t e r m s o f pop u l a ti o n g r o w t h ra t e, cr u d e b i r t h ra t e a n d f er tili t y ra t e from EU c o un t r i e s , a n d t h i s sit u a ti o n re s u l t s i n a n e x c e s s o f d e p e n d e n t y o u n g pop u l a ti o n af f ec t i n g ec o n o m y n e g a ti v el y . Gross national product p er ca p it a is o n l y h i g h er t h an B u l g ar i a and t h e s h a re o f h ea lt h f r o m g e n eral bud g et a n d h ea l t h e x p e n d i t u re p er ca p it a i s l o w er t h an E U a v era g e. A l t h o u g h i n f a n t m o r t a li t y ra t e a n d m o r t a li t y ra t e un d e r -f i v e h ave d is p l a y ed a f a s t d ecrea s e s i n ce 1960 , 20 1 3 v a l u e s are still h i g h er t h a n EU c ou n t r i e s . Ma t e r n al m o r t a li t y ra t e d ecrea s ed o v er t h e y ears t o b e l e s s t h a n R o m a n i a insert ignore into journalissuearticles values( 0.00027); , a n d e q u al t o L e t o n i a insert ignore into journalissuearticles values( 0.00020 );. C r u d e m o r t a li t y ra t e w as f o un d l e s s t h an EU c ou n t r i e s . T h e rea s o n m a y b e attributed to t h e younger pop u l a ti o n of Turkey. T h e h u m a n re s o u rc e s i n h ea l t h f i e l d i s l e s s t h a n EU. Conclusion: I m p r o v i n g m a t e r n al a n d i n f a n t h ea l t h , i n cre a si n g t h e s h are o f h ea l t h f r o m t h e n a ti o n al b u d g et a n d b e tt er p l a nn i n g o f hu m a n re s o u rces m ay help Turkey to get closer to EU averages of basic health level indicators . Amaç: Avrupa Birliği insert ignore into journalissuearticles values(AB);, yirmi sekiz ülkeden oluşan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. Türkiye, Avrupa birliğine aday ülkeler arasında yer almaktadır. Ülkelerin sağlık düzeylerinin değerlendirilmesi ve karşılaştırmaları için çeşitli sağlık düzeyi göstergeleri kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye ve diğer Avrupa Birliği ülkeleri, 15 temel sağlık düzeyi göstergesi açısından karşılaştırılmıştır. Temel sağlık düzeyi göstergelerinden, doğumda yaşam ümidi, kişi başı gayri safi milli hasıla, kişi başı sağlık harcaması, genel bütçeden sağlık payı, nüfus artış hızı, okuryazarlık oranı, bebek ölüm hızı, beş yaş altı ölüm hızı, anne ölüm hızı, kaba doğum hızı, kaba ölüm hızı, toplam doğurganlık hızı, on bin kişiye düşen hekim, hemşire, ebe ve yatak sayısı değerlendirilmiştir. Yöntem: Verilerin elde edilmesi için 1960, 1970, 1980, 1990 ve 2013 yılı Dünya Bankası kayıtları esas alınmıştır. İstatistiksel analiz için MS Excel 2010 ve SPSS ver.21 insert ignore into journalissuearticles values(İstanbul Üniversitesi Lisanslı); paket programları kullanılmıştır. Bulgular: Türkiye’de nüfus artış hızı, kaba doğum hızı ve doğurganlık hızı Avrupa Birliği ülkelerinden fazladır. Bu durum üretken olmayan genç nüfusun fazla olup, ekonomi üzerinde olumsuz etkiler oluşturmasına yol açmaktadır. Türkiye’de kişi başı düşen milli gelir sadece Bulgaristan’dan yüksektir. Genel bütçeden sağlık için harcanan pay ve kişi başı sağlık harcaması, Avrupa Birliği ortalamalarından daha düşüktür. Bebek ölüm hızı ve beş yaş altı ölüm hızında 1960’dan itibaren hızlı bir azalma gözlenmesine rağmen, 2013 yılı değerleri Avrupa Birliği ülkelerinden yüksektir. Anne ölüm hızı, yıllar içinde azalarak Romanya’dan daha düşük insert ignore into journalissuearticles values(yüzbinde 27);, Letonya insert ignore into journalissuearticles values(yüzbinde 20); ile eşdeğer düzeye gelmiştir. Kaba ölüm hızı, AB ülkelerinden daha düşük olarak bulunmuştur, bunun nedeni ülkemiz nüfusunun daha genç olması olabilir. Sağlık alanında çalışan insan gücü açısından, ülkemiz sonuçları AB’den daha geridedir. Sonuç: Türkiye’de ana-çocuk sağlığı hizmetlerinin geliştirilmesi, milli gelirden sağlığa ayrılan payın arttırılması ve sağlık alanında insan gücü planlamasının iyileştirilmesi ile Avrupa Birliği’nin sağlık düzeyi göstergelerinin ortalamasına yaklaşmak mümkün olabilir.
Keywords : Health level indicators, European Union