Atatürk Üniversitesi Eğitim Aile Sağlığı Merkezlerine Kayıtlı Hastalarda Diyabetik Retinopati Sıklığı, İlişkili Faktörler ve Diyabetik Retinopati Farkındalığı: Kesitsel Bir Çalışma

Authors : Yeşim YILDIRIM, Yasemin ÇAYIR, Gökhan YILDIRIM

Pages : 350-356

Doi:10.21763/tjfmpc.1011493

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2022-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Çalışmamızda Tip 2 diyabet hastalarımızda diyabetik retinopati insert ignore into journalissuearticles values(DRP); sıklığını, ilişkili faktörleri ve DRP farkındalık düzeyini değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Çalışma Şubat 2019-Nisan 2020 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesine bağlı Eğitim Aile Sağlığı merkezlerinde insert ignore into journalissuearticles values(EASM); yürütülmüştür. Kayıtlı 350 diyabet hastasına telefonla ulaşılıp çalışma hakkında bilgi verilerek çalışmaya davet edildi. Yapılan örneklem hesabına göre 18 yaş üstü Tip 2 diyabet tanısı almış 200 hasta çalışmaya dahil edildi. Tip 1 DM olanlar, oftalmolojik cerrahi geçirenler çalışmaya dahil edilmedi. Yüz yüze görüşme ile hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri kaydedilip; DRP farkındalık anketi uygulandı. Hastalar ikinci basamak sağlık kuruluşuna yönlendirildi ve bir göz hekimi tarafından detaylı oftalmalojik muayeneleri yapıldı. Veriler SPSS 20.0.0 ile analiz edildi. Anlamlılık düzeyi p<0,05 kabul edildi. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalamaları 56,8±9,9 yıldı, %45,5’i insert ignore into journalissuearticles values(n=91); kadındı. Hastaların %36’sında insert ignore into journalissuearticles values(n=48); DRP tespit edildi. DRP’si olanların %60,4’ünde insert ignore into journalissuearticles values(n=29); mikrohemoraji mevcuttu. Sigara kullananlarda, ileri yaşta, DM tanı süresi fazla, HbA1c ortalaması ve sistolik kan basıncı ortalaması yüksek olanlarda DRP sıklığı daha fazlaydı insert ignore into journalissuearticles values(p<0,05);. Bu değişkenler içinde DM tanı süresi, HbA1c düzeyi ve sigara kullanımı DRP olasılığını tahmin ettiren en önemli değişkenler olarak tespit edildi. `Şeker hastaları ne sıklıkla göz muayenesi olmalıdır?` sorusuna %33,5 insert ignore into journalissuearticles values(n=37); oranında yılda bir kez cevabı verilmişti. Katılımcıların %58,5’i insert ignore into journalissuearticles values(n=117); en son göz muayenesine bir yıldan daha uzun zaman önce giderken; %6,5’i insert ignore into journalissuearticles values(n=13); hiç göz muayenesi olmamıştı. Bir hekim tarafından göz muayenesi önerilenlerin %20`sine insert ignore into journalissuearticles values(n=14); aile hekimi tarafından öneri yapılmıştı. Sonuç: Araştırma popülasyonunda DRP oranı yüksek olup; sigara kullananlarda, ileri yaşta, uzun süredir DM olanlarda, HbA1c ve sistolik kan basıncı yüksek olanlarda bu oran daha fazlaydı. Hastalarımızın DRP hakkında bilgi ve farkındalığı yetersizdi. Birinci basamak sağlık hizmeti sunan ve koruyucu hekimlik için kilit noktada bulunan aile hekimlerinin bu konudaki rolü önemlidir. Diyabetik hastalarda DRP gelişimini önlemek için aile hekimleri tarafından verilecek sigara bırakma danışmanlığı ve yakın takiplerle kan şekeri ve kan basıncı regülasyonunun sağlanması oldukça önemlidir.
Keywords : diyabet, diyabetik retinopati, HbA1c, sıklık, farkındalık