YAŞLILARIN SAĞLIK DURUMLARI İLE KIRILGANLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE YAŞAM KALİTESİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Authors : Sabahat ARABACI, Sibel TUNÇ KARAMAN, Okcan BASAT

Pages : 324-332

Doi:10.21763/tjfmpc.1222425

View : 38 | Download : 54

Publication Date : 2023-06-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Giriş: Bu çalışmada yaşlı bireylerin genel sağlık durumları ile kırılganlık düzeylerinin değerlendirilmesi ve yaşam kalitesi ile ilişkisinin incelenmesi amaçlandı. Bu sayede kapsamlı geriatrik değerlendirme insert ignore into journalissuearticles values(KGD); ihtiyacı olan kişilerin belirlenip ilgili merkezlere yönlendirilmesi planlandı. Yöntem: Bu kesitsel çalışma üçüncü basamak bir hastanenin aile hekimliği polikliniğine Ekim-Aralık 2021 tarihleri arasında başvuran 65 yaş ve üzeri kişilerden dahil etme kriterlerini karşılayanlar ile gerçekleştirildi. Verileri elde etmede Hasta Bilgi Formu, G8-Geriatrik Tarama Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(G8-GTÖ);, Edmonton Kırılganlık Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(EKÖ); ve Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Form insert ignore into journalissuearticles values(YYK-KF); kullanıldı. Anlamlılık p<0.05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 145 kişinin yaş ortalaması 72,74±7,01 insert ignore into journalissuearticles values(min:65-maks:97); yıl idi. Ölçeklerden alınan ortalama puanlar G8-GTÖ için 13,44±2,43 iken; EKÖ için 6,11±3,13 ve YYK-KF için 47,06±5,63 idi. Katılımcıların %43,4’ü insert ignore into journalissuearticles values(n=63); EKÖ’ye göre herhangi bir düzeyde kırılgan idi, %59,3’ünün insert ignore into journalissuearticles values(n=86); G8-GTÖ puanı ≤14 idi. G8-GTÖ ile EKÖ puanları arasında ters yönlü, YYK-KF puanı arasında pozitif yönlü, YYK-KF ile EKÖ puanları arasında ise ters yönlü anlamlı ilişki bulundu insert ignore into journalissuearticles values(hepsi için p:0,001);. Son 1 yılda düşme ve hastanede yatış öyküsü olanların G8-GTÖ ve YYK-KF puanları daha düşük iken EKÖ puanları ise daha yüksekti insert ignore into journalissuearticles values(G8-GTÖ için; p:0,001 ve p:0,001, YYK-KF için; p:0,014 ve p:0,030, EKÖ için; p:0,001 ve p:0,001);. Kronik hastalığı olanların EKÖ puanları daha yüksekti insert ignore into journalissuearticles values(p:0,043);. Sonuç: Çalışmamıza göre; yaşlı bireylerin %43,4’ü herhangi bir düzeyde kırılgan olup, genel sağlık durumları ve yaşam kaliteleri orta düzeyde idi. Yarısından fazlasında KGD ihtiyacı vardı. Genel sağlık durumu iyileştikçe kırılganlık azalmakta, yaşam kalitesi ise iyileşmekte idi. Düşme ve hastaneye yatış öyküsü yaşlı bireyleri olumsuz etkileyen ve KGD ihtiyacını artıran faktörlerdi. Yaşlı bireylerle ilk temas noktası olan aile hekimleri tarafından tüm yaşlı bireylerin KGD ihtiyacı belirlenmeli ve gerekli girişimler planlanmalıdır.
Keywords : Kırılganlık, Kapsamlı Geriatrik Değerlendirme, Yaşam Kalitesi, Yaşlılık