SİNEMADA EDEBİYAT UYARLAMALARI VE GÖSTERGELER: MUHTEŞEM GATSBY (2013) FİLMİ ÖRNEĞİ

Authors : Okan ORMANLI

Pages : 85-91

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2014-07-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Sinema ve edebiyat yaklaşık son 120 yıldır ciddi işbirliği içinde olan iki farklı sanat dalıdır. Başta Hollywood sinema endüstrisi olmak üzere diğer birçok ülke sineması çeşitli çok satan ya da edebi değeri yüksek romanları-kitapları filmleştirmiştir. Bazı romanlar her ne kadar kurmaca ağırlıklı olsa da ele aldıkları dönemi betimlerken sosyo-ekonomik ve kültürel veriler de sunabilmektedir. 1920’ler Amerikasını ele alan Muhteşem Gatsby adlı roman F.Scott Fitzgerald tarafından yazılmış ve 1925 yılında yayımlanmıştır. Kendi gerçek yaşamıyla ana karakteri Jay Gatsby’nin yaşamıyla parallelikler olan Fitzgerald’ın söz konusu romanı, zamanla klasik bir eser haline dönüşmüştür. Roman 1970’lerde ilk defa sinemaya uyarlanmıştır. Aynı adla çekilen ikinci film 2013 yılı yapımı ve yönetmenliğini Baz Luhrmann’ın yaptığı filmdir. Çalışma kapsamında ele alınan film, kitaba her ne kadar sadık kalsa da bazı görsel ve işitsel farklılıklar da içermektedir. Günümüz efekt teknolojisinden fazlasıyla yararlanılan filmde dönemin ihtişamı ve çılgınlığı başarılı olarak görselleştirilmektedir. Döneme ait dans ve müzik, filmde bilhassa vurgulanırken, güncel bazı şarkılara da yer verilmiştir. Dönemin havasını yansıtmada kostümler ve saç stilleri de ön plana çıkmaktadır. Ayrıca romanda da vurgulanan yeşil ışık, küller vadisi ve Doktor T.J. Eckleburg’a ait reklam tabelası gibi göstergeler de, hayal, kavuşamama, sınıf farkı ve gözetlenen toplumla ilgili kavramlara karşılık gelmektedir. Sonuç olarak Muhteşem Gatsby, uyarlandığı romana genellikle sadık kalan, bununla birlikte yeni, güncel ya da postmodern yaklaşımlar da içeren, biçim ve içerik açısından stilize ve görkemli bir yapıya sahip olan bir filmdir.
Keywords : Sinema, edebiyat, göstergeler