KENTSEL AÇIK-YEŞİL ALANLARIN AYNILAŞMASI: KONYA ÖRNEĞİ

Authors : Filiz ÇELİK

Pages : 500-517

View : 11 | Download : 7

Publication Date : 2018-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Modernizmle başlayan kentleşme olgusu küreselleşme, endüstrileşme, ticaret, turizm, ulaşım ve iletişim teknolojisindeki gelişmelerden etkilenmektedir. Özellikle modernizm ve küreselleşme sürecinde ortaya çıkan dinamikler, teknolojik gelişmeler, sosyal, kültürel ve siyasal uyum süreçleri, ekonomik politikalar doğrultusunda sermayenin kentsel gelişmeye yönlendirilmesi kentsel mekânların formunu çok fazla etkilemiştir. Bu etkileşim, özgünlük, yerellik, kent kimliği ve kent kültürünün kaybedilmesiyle birlikte aynılaşma sonucunu ortaya çıkarmıştır. Kentsel aynılaşma, farklı yerlerin giderek daha fazla birbirine benzediği bir süreç olup coğrafi konumlarına bakılmaksızın kasaba ve kentler arasında artan benzerliklere yol açmaktadır. Bu durum, kentlerde mekânsal algılamayı olumsuz yönde etkilemekte; insanlar diğer kentlere aşina olurken yaşadıkları kente yabancılaşmaktadır. Kentsel mekânlarla ilgili görsel algının ve mekân belleğinin oluşabilmesi için çeşitlilik ve farklılaşmaya ihtiyaç vardır. Bu bağlamda kentsel mekânda farklılığın ortaya koyulması ve kentsel mekâna çeşitlilik kazandırması açısından kentsel açık-yeşil alanlar oldukça önemlidir. Ancak kentsel açık-yeşil alanlar da kendi içinde aynılaşma sorunu ile karşı karşıyadır. Bu çalışmada; mekânsal aynılaşma olgusu Konya örneğinde kentsel açık-yeşil alanlar özelinde değerlendirilmiştir. Öncelikle kentsel aynılaşma kavramı, nedenleri ve sonuçları açıklanmıştır. İmar planları doğrultusunda Konya’nın kentleşme süreci ve kentsel açık-yeşil alanların gelişimi anlatılmıştır. Alanı 20.000 m2’den büyük olan kentsel açık-yeşil alanlar incelenmiş; Dünya’da kentsel aynılaşmaya neden olan faktörlerin açık-yeşil alanlardaki etkileri irdelenmiştir.
Keywords : Aynılaşma, kentsel aynılaşma, kentleşme, kentsel açık yeşil alanlar, kent kimliği ve kültürü, peyzaj tasarımı