GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE’DE DEVLET-SİNEMA İLİŞKİSİNE BAKIŞ

Authors : Arif Can GÜNGÖR

Pages : 344-357

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2019-06-25

Article Type : Research Paper

Abstract :Dünyanın her yerinde sinema az ya da çok devletin desteğine gereksinim duymuş ve hala da duymaktadır. Devletin ise sinemayla olan ilişkisi, düzenleme ve destekleme konularında sürmektedir. Dolayısıyla ulusal sinemaların gelişim süreçlerinde devlet ile olan ilişkileri temel bir rol oynamaktadır. Bu makalede Cumhuriyet Dönemi’nden günümüze Türk sinemasının devletle olan ilişkisinin, bazı resmi belgeler temel alınarak, sinema politikaları bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Bu incelemede beş yıllık kalkınma planları, hükümet programları, parti programları ve icra planlarından yararlanılmış ve literatür taramasına gidilmiştir. Resmi belgelerin, raporların ve politik metinlerin incelenmesi sonucunda Türk sinemasının özellikle 1950-80 yılları arasındaki “Yeşilçam dönemi” nin sanatsal ve kültürel niteliği düşük yapımlardan oluştuğu eleştirisinin sık sık yer aldığı görülmüş, ulusal kültürü sergileyen, sanatsal değeri olan yapımların ortaya çıkması için gerekli alt yapı ve mevzuat çalışmalarının politik metinlerde vizyon olarak ortaya konulduğu tespit edilmiştir. 1980’den sonra devlet sinema ilişkisinin dünyadaki oturmuş sinema endüstrilerinin örnek alınmasıyla Türk sineması lehine döndüğü, siyasetin bakışının güçlü bir Türk sinema endüstrisi oluşturulmasından yana olduğu belirlenmiş fakat geçmişten günümüze olduğu gibi devletin geleneksel sansür anlayışının farklı biçimlerde hala devam ettiği görülmüştür.
Keywords : Sinema Politikaları, Türk Sineması, Kalkınma Planı, Parti Programı