“ORİJİNALKOPYA” VE MİMARLIKTA YAPISÖKEN MANİFESTOLARDA KÖKEN OLGUSU ÜZERİNE BİR OKUMA

Authors : Zeynep Gül SÖHMEN TUNAY, Funda UZ

Pages : 1172-1189

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Manifestonun tarihte doğuşu basılı yayın araçlarının yaygınlaşması, müelliflik kavramının doğuşu, “orijinal” ve “kopya” sözcüklerinin anlamsal dönüşümleri ile ilişkili ve eşzamanlı olmuştur. Günümüzde yeni medya araçları doğrultusunda mimarlık manifestosu dönüşürken, “orijinallik” ve “köken” kavramları da yeni müelliflik olguları bağlamında eşzamanlı bir dönüşüme girmiştir. Bu değişimlerin uzantısı olarak “orijinalkopya” bir neolojizm, ya da Derrida’nın kullanacağı adıyla bir “neografizm”dir. Mimarlık manifestolarının dile kazandırdığı “neolojizmler” ana fikri temsil eden anlamlarla yüklü sıkıştırılmış sözcük birimlerdir. Bu makalede, “orijinalkopya” sözcüğünün, mimarlığın geleneğine karşı duran yapısökümcü mimarlık manifestoları üzerinden anlamsal katmanlarının sökümünü yapmak amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında bir kökensellik atfetme görevini doğrudan üstenmiş söylemler olarak tanımlanan manifestolarda orijinalliğe dair anlamların inşasının nasıl sağlandığı araştırılmıştır ve yapısökümcü manifestoların bu inşa eylemine aldıkları karşı duruşu söylemlerinde nasıl ifade ettiklerine odaklanılmıştır. Bu anlamda kullandıkları terim ve neolojizmler üzerinde durulmuştur. Mimarlık bağlamında orijinallik gibi aşkın anlamların inşasında ya da yapısökümünde neolojizmlerin ve medyanın anlama etkileri vurgulanmıştır. Bu noktadan hareketle “orijinalkopya” gibi karar verilemeyen bir neografizmin, günümüz medya araçları ile iç içe geçmiş manifesto söylemlerde kendini anlama nasıl dahil ettiği “Açık Kaynak Mimarlık” manifestosu örneği üzerinden tartışılmıştır.
Keywords : Köken, Mimarlık manifestosu, Neografizm, Orijinal kopya, Yapısöküm