SAĞLIK İLETİŞİMİNDE İNFOGRAFİKLER: DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ VE SAĞLIK BAKANLIĞI COVID-19 İNFOGRAFİKLERİNİN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Authors : Asuman KAYA, Ayça YILMAZ

Pages : 769-785

View : 11 | Download : 6

Publication Date : 2021-07-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilgi iletim aracı olarak infografikler, aktarılmak istenen mesajı kolay okunabilmesi ve anlaşılması için ilgi çekici hale getirilip belirli grafiklerle desteklenmiş çeşitli illüstrasyonlar ve sembollerle hazırlanmış olan tasarımlardır. Özellikle olağanüstü durumlarda yaşanan paniğin en aza indirilmesi, konu hakkında bilgilendirme ve yönlendirme yapmak için infografikler önem kazanmaktadır. Sağlık iletişimi uygulamaları en önemli örneklerindendir. Küresel bir sağlık krizi dolayısıyla olağanüstü durum olarak nitelendirilen COVID-19 pandemisi ile ilgili olarak kriz iletişimini yürüten ve en yetkin kurumlar olan uluslararası düzeyde Dünya Sağlık Örgütü ile ulusal düzeyde Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı’nın, sağlık iletişimi çerçevesinde yayınlamış olduğu infografiklerin değerlendirilmesi makalenin amacını oluşturmaktadır. Bu amaçla Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı’nın resmi internet sitelerinde pandemi, hastalık, yapılması ve yapılmaması gerekenler gibi konularda yayınlamış olduğu infografiklere ulaşılmıştır. Tasarımlar ilk olarak amaç soruları çerçevesinde sayı tarih ve konu dağılımı olarak kategorilendirilmiştir. Yine tasarımlar işlenen tema/yer verilen konu bağlamında değerlendirilmiştir. İkinci olarak belirlenen dört tema insert ignore into journalissuearticles values(genel bilgilendirme, maske kullanımı, COVID-19 ve influenza, döngüyü kırmak); çerçevesinde seçilen toplam sekiz infografik incelenmiştir. Bunun için öncelikle tasarımlarda, kullanılan öğeler, göstergeler tanımlanmıştır. Sonrasında ise tasarım ilke ve elemanları, görsel tasarım ilke ve elemanları açısından tasarım boyutu ve anlamlandırılma şekilleri ekseninde analiz edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: Dünya Sağlık Örgütü’nün tasarımlarında uyarı, Sağlık Bakanlığının tasarımlarında ise bilinçlendirme amacı taşıdığı görülmektedir. Bununla birlikte her iki kurumun tasarımlarında kullanılan görseller çoğunlukla küresel ortak bir dil açısından anlam bulabilmektedir. Yine de hedef kitlelerine uygun göstergelerin seçimi konusunda net bir yargıya varılamamaktadır. Dünya Sağlık Örgütünün infografik tasarımlarında verilmek istenen mesajların kısa, vurgulu ve görsellerin anlatılmak istenen mesajı destekler nitelikte kullanıldığı belirlenmiştir. Sağlık Bakanlığı’nın ise uzun yazı kullanıldığı, bilgilerin tekrar edildiği ve görsel kullanımının minimum düzeyde tutulduğu görülmektedir. Bununla birlikte, tasarım ilkeleri açısından Dünya Sağlık Örgütü’nün tasarımlarının daha başarılı olduğu tespit edilmiştir.
Keywords : COVID 19, Dünya Sağlık Örgütü, Sağlık Bakanlığı, İnfografik, Sağlık İletişimi