CUMHURİYET VE LİBERAL DEMOKRASİ PARADİGMASI

Authors : Girayalp Karakuş

Pages : 84-96

Doi:10.7456/tojdac.1369245

View : 62 | Download : 82

Publication Date : 2023-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışmanın amacı Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluşundan günümüze kadarki süreçte yaşanan merkez-çevre dikotomisini, cumhuriyet-demokrasi kavramlarının siyasi tarih kapsamında gelişim süreçlerini ve uygulanış biçiminin kompozisyonunu ortaya koyabilmektir. Türkiye’de yaşanan kırılmanın tarihsel arka planına inerek okuyucuyu aydınlatabilmektir. Metot olarak karşılaştırmalı analizlere yer verildi. Örneğin; Cumhuriyet fikrinin özellikle 1. Dünya Savaşı’ndan sonra nasıl dayatıldığı gibi. Makalede değinildiği üzere ABD Başkanı Wilson, Almanya’nın yanında savaşa girenlere ancak demokratik bir hükümetle masaya oturacağını dile getirmiştir. Türkiye’de ise Cumhuriyet’e geçiş bir dayatma ile değil bizzat Mustafa Kemal Atatürk ve kadrosunun öncülüğünde gerçekleşmiştir. Zira Türkiye’de Meşrutiyet Devrimleri, Cumhuriyet fikrine siyasi bir laboratuvar vazifesi görmüştür. Çalışmada tezi konsolide edebilmek için yerli ve yabancı kaynaklardan yararlanıldı. Cumhuriyet kurulduğundan bu yana Cumhuriyetçi elitlerin ortaya çıkardığı reformlar toplumsal muhalefeti de beraberinde getirmiştir. Cumhuriyet halk egemenliği ve hukuk devleti gibi kavramlarla eşit yurttaşlığı tanımlar ancak neden bu ideo-politik düşünce toplumun geneli tarafından benimsenmedi? Türk milli kimliği adı altında ulus-devlet kurulması neden sorunların başlangıcına neden oldu? Bütün bu soruların cevabı makalede nedensellik içerisinde anlatılmıştır. Çalışmada günümüzde yaşanan toplumsal kutuplaşmaların temelinin Cumhuriyet döneminde yaşanan merkez-çevre zıtlaşmasına dayandığı sonucuna varılmıştır. Türkiye’de üstten alta yaşanan yapısöküm devriminin sadece elitist bir kesim tarafından benimsenmesi ve alta yayılmaması günümüzde yaşadığımız sorunların temelini teşkil etmektedir. Türkiye’de yaşanan devrim sosyo-prikolojik açından incelendiğinde çevrenin sisteme kendini adapte etmediği görülecektir. Türk devletinin temelini oluşturan ulus-devlet, milli Türk kimliği gibi kavramların da oluşumu bu dönemde olmuştur dolayısıyla toplumda Türk devletine karşı olan insanların ezilmişlik moral-motivasyon kaynağı da yine bu dönemde yaşanan olaylar olmuştur.
Keywords : Cumhuriyet, Demokrasi, Liberalizm, Türkiye, Atatürk