Beslenme tipi ve yaşam ortamı farklı olan balıklarda immun sistem organları: II. Dalak üzerinde histolojik çalışmalar

Authors : Ülker EREN, Müge BOZKURT

Pages : 519-525

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2017-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Özbilgi / Amaç: Yaşam ortamı ve yeme alışkanlığı farklı olan üç balıkta, dalak dokusunun histolojik ve histokimyasal özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Metot: Araştırmada materyal olarak; erişkin 15 adet deniz levreği Dicentrarchus labrax L.,1758 , 10 adet sudak Sander lucioperca L.,1758 ve 6 adet ot sazanı Ctenopharyngodon idella Val., 1844 kullanıldı. Balıklardan alınan dalak örnekleri % 10’luk tamponlu nötral formalin NBF ve Bouin tespit solusyonunda tespit edildi. Doku kesitlerine üçlü boyama yöntemi, Gordon ve Sweet’in gümüşleme metodu, Verhoeff’in elastik iplik boyama metodu, PAS reaksiyonu ve methyl green pyronin boyama yöntemleri uygulandı. Bulgular ve Sonuç: Deniz levreğinde dalağın histolojik organizasyonunun diğer balıklara göre daha düzenli olduğu, beyaz pulpa alanlarının daha belirgin olduğu görüldü. Sudak dalağında pulpanın daha karmaşık yapıda olduğu gözlendi. Ot sazanı dalağında diğerlerinden farklı olarak, eritroid alanlar tespit edildi. Damarlarda eritrosit rezervuarı dikkati çekti. Hem deniz levreği hem de sudakta elipsoid ve elipsoid çevresi lenfoid doku ayırt edildi. Ot sazanında ise dalak dokusunda elipsoidler ayırt edildi fakat elipsoid çevresi lenfoid doku gözlenmedi. Melanomakrofaj merkezlerinin levrekte daha düzenli, sınırlandırılmış şekilde olduğu ve hücrelerde melanin içeriğinin fazla olduğu dikkati çekti. Ot sazanında makrofajlardaki melanin miktarının, diğer balıklara göre az olduğu görüldü. Her üç balıkta da makrofajlar, levrekte ise ilaveten mast hücreleri de PAS pozitif reaksiyon gösterdiler. Parenşimde pirorinofilik plazmoblast ve plazma hücreleri tespit edildi. Bu hücrelerin özellikle melanomakrofaj merkezlerinin çevresinde ve elipsoidlerin etrafında yoğunlaştıkları dikkati çekti. Araştırma sonunda, karnivor bir balık olan deniz levreğinin dalağının, savunma mekanizması açısından diğer balıklara göre daha organize yapıda olduğu belirlendi.
Keywords : Dicentrarchus labrax, Sander lucioperca, Ctenopharyngodon idella, dalak, histoloji