Depremle İlgili Mitsel Anlatıların ve İslami İnanışların Klasik Türk Edebiyatına Yansıması: Risâle-i Zelzele ve Zelzele-nâme Örnekleri

Authors : Necmiye Özbek Arslan

Pages : 186-195

View : 32 | Download : 52

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Anadolu Klasik Türk edebiyatı metinleri şair ve nasirlerin hayal mahsulü ürünlerini içerdiği gibi sosyal hayattan, toplumsal düşünce tarzlarından, dinden, felsefeden, mitolojiden ve bu gibi pek çok etkiden bağımsız değildir. Şair ve nasirler sadece tarihsel olayları değil toplumu etkileyen mevsimsel değişiklikler, ekonomik krizler, kıtlıklar, yangınlar, depremler gibi hayatı etkileyen felaketleri de eserlerinde ustalıkla işlemişlerdir. Bahsi geçen olaylarla ilgili olarak kasidelerde, mesnevilerde, tarihi metinlerde ayrı bölümler bulunduğu gibi konuyu müstakil bir metin haline getirip ele almayı tercih eden şair ve nasirler de bulunmaktadır. Bu çalışmada, doğal afetler içerisinde Osmanlı toplumunu belki de en çok etkileyen deprem olgusunun müstakil olarak işlendiği birisi Ahmed b. Recep el-Konstantinî’nin mensur olarak kaleme aldığı Risâle-i Zelzele ile Derviş Muhammed Emîn Efendi tarafından Edirne’de, meydana gelmiş olan depremi manzum olarak anlatan iki 18. yüzyıl metni üzerinde mitsel anlatılar, Anadolu halk söyleyişleri ve İslami düşünce tarzının yansımaları tespit edilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Deprem, Klasik Türk Edebiyatı Mitoloji, Halk Söyleyişi