Vitaminlerin Nanoenkapsülasyonu ve Nanoenkapsüle Vitaminlerin Sağlık Üzerine Etkileri

Authors : Filiz SAMAN, Merve TOMAŞ

Pages : 283-295

Doi:10.24323/akademik-gida.1187151

View : 9 | Download : 5

Publication Date : 2022-10-11

Article Type : Review Paper

Abstract :Vitaminler insan hayatı için önemli mikro besin öğeleridir ve eksikliklerinde çeşitli rahatsızlıklar ortaya çıkar. Bu nedenle besinler ile birlikte alınmasının yanı sıra takviye olarak veya fonksiyonel gıdalara ilave edilerek tüketime sunulurlar. Vitaminler genel olarak ısıya, ışığa, pH’a ve oksijene duyarlı yapılardır. Bu kimyasal reaktivitelerinden ötürü, vitaminlerin enkapsülasyonu gıda formlarında kullanımı uygunlaştırarak, biyoerişilebilirlik ve biyoyararlanımı olumlu yönde etkilemektedir. Vitaminlerin nanoenkapsülasyonu konusunda yapılan çalışmalar son yıllarda artmıştır. Nanoenkapsülasyon ile vitamin yapılarının termal stabiliteleri arttırılabilir, çözünürlük parametreleri değiştirilebilir, ısıya ve ışığa olan duyarlılık azaltılarak biyoaktif maddelere olumlu özellikler kazandırılabilir. Bu olumlu özellikler ile maddelerin gıda, kozmetik vb. alanlarda kullanımı kolaylaştırılır. Nanoenkapsülasyon ile bu olumlu özellikleri sağlamak için birçok farklı metodoloji ve teknik mevcut olmasına karşın maliyet, zaman, kimyasal kompozisyon uyumluluğu ve istenilen etkilere karşı duyarlılık konuları incelenerek efektif çözümlemelerin yapılması gereken bir alandır. Vitaminlerin nanoenkapsülasyonu uzun süre depolama ömrü, ısıl dayanıklılık, ışığa karşı duyarlılığı azaltma, farklı pH koşullarında stabilititeyi sağlama, biyoerişimi ve biyoyararlılığı arttırmak gibi olumlu özellikler sağlamaktadır. Bu derlemede, son yıllarda giderek artan araştırma ve geliştirme çalışmalarının olduğu nanoenkapsülasyon konusunda vitaminlerin nanoenkapsülasyonu ile insan sağlığına etkisi incelenmiştir. Sonuç olarak vitaminlerin farklı metodolojiler ile nanoenkapsülasyon işlemi uygulandığı ve farklı parametreler ile incelendiği, biyoyararlanım ve biyoerişilebilirlik konusunda olumlu etkilerini destekleyen çalışmaların olmasına karşın çalışmaların arttırılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Vitamin, Biyoyararlılık, Biyoerişilebilirlik, Nanoenkapsülasyon, Sağlık etkisi