Sovyetler Birliği’nin Kazakistan’da Büyük Tasfiye Dönemi (1937-1938)

Authors : Nurullah ÇETİN, İlyas TOPSAKAL

Pages : 1-18

Doi:10.26650/jes.2023.001

View : 13 | Download : 21

Publication Date : 2023-03-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Rusya’da Vladimir İlyiç Lenin liderliğinde Ekim Devrimi ile iktidara gelen Bolşevikler, 1922 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ni kurmuştur. Lenin ölümünden sonra yönetimi devralan Josef Stalin, Türkistan coğrafyasında önemli ölçüde değişimlerin yaşanmasına sebep olmuştur. Stalin döneminde Sovyet politikalarından en çok etkilenen milletlerden biri de Kazak halkı olmuştur. Stalin, Kazak topraklarında siyasi, sosyal ve ekonomik alanlarda değişim politikaları uygulayarak Sovyet rejimini yerleştirmeye çalışmıştır. Ancak Stalin, Sovyet rejimini benimsemeyen muhalif aydınları, politikacıları ve din adamlarını yok etmeye çalışmıştır. Bu uygulamalar, 1937 ve 1938 yıllarında “Büyük Tasfiye” olarak adlandırılan dönemde en yüksek seviyeye çıkmıştır. Büyük Tasfiye sürecinde Sovyet yönetimi, rejim karşıtı olarak gördüğü milyonlarca insanı “halk düşmanı” ilan edilerek ya kurşuna dizilmiş ya da ağır şartların bulunduğu çalışma kamplarına göndermiştir. Bu çalışmada, 1937-1938 yıllarında Kazakistan’da uygulanan baskı ve tasfiye politikasının nedenleri, gerçekleştirme süreci ve neticeleri Türkçe, Rusça, Kazak Türkçesi ve arşiv kaynaklarına dayanarak değerlendirilmiştir. Bununla birlikte Sovyet rejiminin Kazakistan’daki siyasi, sosyal ve ekonomik değişimleri de ele alınmıştır.
Keywords : Sovyetler Birliği, Kazakistan, Stalin, Büyük Tasfiye, Repressiya