TÜRKİYE’DE SİYASAL İSLAM’IN ÖRGÜTLENME FAALİYETLERİ

Authors : Resul TÜRK

Pages : 99-131

View : 6 | Download : 7

Publication Date : 2015-04-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Din ve siyaset ilişkisi insanlığın var olma süreciyle kendini göstermiş ve ortaya çıktığı andan itibaren gerek din siyasetin yapısında köklü değişikliklere sebep olmuş, gerekse siyaset dinin değişim ve dönüşümlerine etki etmiştir. Din ve siyaset ilişkisi insanlığı bireysel, sınıfsal ve toplumsal olarak çok yakından ilgilendirmiş ve hayatlarını derinden etkilemiştir. Siyasal İslam İslam’ın derin tarihsel birikiminin oluşturduğu temelde, dö- nemin siyasal, sosyal sorunları ve gelişmeleri çerçevesinde şekillenmiştir. 19.yüzyılda Batı toplumlarıyla İslam toplumlarının ilişkilerinin artması ve İslam toplumlarının aldığı savaş yenilgileriyle Batı’nın gücü altında ezilmesiyle, ilk olarak “devleti kurtarma” fikriyle ortaya çıkmış ve ortaya çıktığı tarihten itibaren dönemin siyasal koşullarına göre değişim ve dönüşüm içerisinde olmuştur. Osmanlı devletinin son döneminde ortaya çıkan bu akım ilk olarak imparatorluğun uzak bölgelerinde kendisini göstermiştir. Osmanlı imparatorluğu tarafından da devleti ayakta tutacak bir siyasi aygıt olarak da kullanılmıştır. Cumhuriyetin kurulması ile birlikte rejimi kuran kadroların laik uygulamaları ve sert yaptırımları yüzünden sistem içerisinde kendisine yer bulamamış ve tek partili sürecin sonuna kadar yer altına çekilerek cemaat ve tarikatlar bünyesinde, merkezden uzak bölgelerde varlığını hissettirmiştir. Çok partili dönemin sağladığı rahatlık ortamında ilk siyasal İslamcı parti denemeleri yapılsa da kurumsallaşmaya dönük ilk siyasi parti için 1970 yılı beklenecekti. Bundan sonraki süreçte Türk siyasal hayatı içerisinde, siyasal İslam’ı temsil eden ana akım Milli Görüş çatısı altında toplanmış ve örgütlenme faaliyetlerini bu çatı altında temellendirerek yaymaya başlamıştır. Milli Görüş içerisinde ki yenilikçi kadroların bu çatıyı terk etmesiyle tabanını yenilikçi kadrolara ve yeni bir partiye kaptıran Milli Görüş kendi öz düşüncesine ve yola çıktığı ilk günlerde ki söylemlerine geri dönmüştür. Yeni kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi ise sistem içerisinde uyumlu bir kitle partisi izlenimi çizerek siyasal İslamcı bir parti olmaktan çok daha öteye farklı eğilimleri içinde barındıran muhafazakâr bir yapıya dönüşmüştür.
Keywords : İslam, Siyasal İslam, Milli Görüş