YANLIŞ YAPTIĞIMI BİLMİYORDUM: AKADEMİSYENLERDE ETİK KÖRLÜK ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Authors : Nuran ÖZTÜRK BAŞPINAR, Fulya MISIRDALI YANGİL

Pages : 41-66

View : 15 | Download : 6

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireylerin örgüt içinde etik yargılarda bulunma ve etik davranma konusunda geçici olarak yetersiz olma durumu literatürde etik körlük olarak adlandırılmaktadır. Etik körlük, bireylerin kararlarına ve iş süreçlerine yansıdığında etik olmayan davranışın ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Üniversite öğretim elemanlarının karşılaştıkları durumlara yönelik aldıkları kararlardaki etik yargıları iş arkadaşları, öğrencileri ve toplum üzerinde önemli bir etkiye sahip olmaktadır. Bu çalışmayla üniversite öğretim elemanlarının etik körlük düzeylerinin ve bu düzeylerin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Kolayda örneklem yöntemi kullanılarak yapılan araştırmada 242 öğretim elemanına anket uygulanmıştır. Anket iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde demografik özelliklere yönelik sekiz soru yer almaktadır. İkinci bölümde ise etik körlük düzeylerinin tespit edilmesi amacıyla Aleksić insert ignore into journalissuearticles values(2017); tarafından geliştirilen `Etik Körlük` ölçeği yer almaktadır. Ölçek Özdamar insert ignore into journalissuearticles values(2018); tarafından Türkçe`ye uyarlanmıştır. Ölçek; etik körlüğün insert ignore into journalissuearticles values(1); rasyonalizasyon, insert ignore into journalissuearticles values(2); rutinizasyon ve insert ignore into journalissuearticles values(3); muğlaklık faktörlerini/boyutlarını ölçmeye yönelik üç adet örnek olay içermektedir. Katılımcılardan kendilerini örnek olaylardaki kişilerin yerine koyarak cevap vermeleri beklenmiştir. Yapılan analizler katılımcıların etik körlük boyutlarından rasyonalizasyon -yaş, çalışma süreleri, idari görevleri ve unvanlarına göre- ve rutinizasyonda –çalışma sürelerine göre- farklılaştıklarını göstermiştir. Bu bulgular akademik hayatın ilk evresi açısından rasyonalizasyon boyutunda farklılıklar olduğu şeklinde yorumlanabilir. Dolayısıyla ilerleyen dönemlerde bu bireylerde etik körlük ortaya çıkabilir. Bireyler etiğin genel önemi konusunda sağlam bir farkındalığa ve duyarlılığa sahip olursa; etik ikilemleri fark edebilir, bunlarla yüzleşme, düzeltme olanağı bulabilir ve bu şekilde etik körlük önlenebilir.
Keywords : Etik, Etik Körlük, Çerçeveleme, Örgütsel Davranış