CIVIL–MILITARY RELATIONS IN THE AK PARTY ERA (2002–2021): EFFORTS FOR DEPOLITICISATION

Authors : Hakkı Göker ÖNEN

Pages : 115-149

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2021-08-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk ordusunun siyaset üzerindeki etkisi demokratikleşme açısından daima tartışılan bir konu olmuştur. Bu bağlamda, AK Parti insert ignore into journalissuearticles values(2002-2021); döneminde daha önce görülmemiş bazı gelişmeler meydana gelmiştir. İlk döneminde, AK Parti, demokratik bir sivil-asker modeli oluşturmak adına önemli reformlar yaptı. Fakat, en başlardaki bu iyimser gelişmeler, daha sonra yaşanan bir dizi olayın -2007 ‘e-muhtıra’, Ergenekon soruşturmaları ve Fetullah Gülen cemaatinin darbe teşebbüsü- yaşanmasıyla kesintiye uğradı. Bu olayları müteakip sivillerin askerler üzerindeki denetimini arttırabilmek ve Gülen örgütüne mensup olan kişileri ordudan temizleyebilmek için bir dizi önlem alındı. 2017 referandumuyla başkanlık sistemine geçilmesini ve Olağanüstü Hal Kararları insert ignore into journalissuearticles values(OHAL); uygulamalarını bu bağlamda değerlendirebiliriz. Fakat, Gülencilerden boşalan yerlerin, aşamalı olarak, diğer İslami gruplar tarafından doldurulmakta olduğu ve ayrıca OHAL uygulamalarının da gereğinden fazla bir sivil denetim sağlama yoluna giderek Huntington’ın nesnel modelini ve profesyonellik tanımlamasını ihlal ettiği yolunda eleştiriler vardır. Bu bağlamda, bahsedilen noktalardan hareketle, bu makalede Huntington’ın tanımladığı gibi demokratik bir nesnel kontrole yani bir depolitikleşmeye mi gidilmekte olduğu; yoksa artan bir İslamileşme yoluyla, Huntington’ın öznel modelinde iddia edildiği gibi, ordunun AK Parti’ye tümüyle bağımlı bir parti ordusu haline mi getirilmeye çalışıldığı tartışılacaktır.
Keywords : AK Parti, OHAL, Objective Control, Subjective Control