GELİŞMEKTE OLAN EKONOMİLERDE UYGULANAN TOPRAK REFORMU POLİTİKALARININ EKONOMİK VE SOSYOPOLİTİK ETKİLERİ

Authors : Okan ŞENOL, Meral UZUNÖZ

Pages : 463-494

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Gelişmekte olan ekonomilerde tarım sektörünün verimliliğinin artırılmasına yönelik çeşitli politikalar uygulanmıştır. Bu politikalardan biri de toprak reformu olmuştur. Uluslararası ekonominin 18. yüzyıl sonuna değin tarım ekonomisi şeklinde ilerlemesi, tarım üretiminin yapıldığı arazilerin önemli bir gelir ve servet kaynağı olmasına sebep olmasını sağlamış, politika yapıcılar, tarım arazilerinin daha verimli işlenmesi ve geniş tarım arazisi sahiplerinin ekonomik ve politik güçlerinin azalması nedeniyle toprak reformu politikalarını tercih etmişlerdir. Bu çalışmada, tarım üretimi için gerekli görülen toprak reformu uygulamalarının istikrarlı üretim artışındaki ve/veya tarım arazilerin mülkiyetinin adil dağılımına olanak sağlamadaki başarısı sorgulanmıştır. Toprak reformu uygulamaları, örnek ekonomiler üzerinden değerlendirilmiş, bu politikaların sonuçları ekonomik ve sosyopolitik olarak incelenmiştir. Örnek ekonomilerde toprak reformunun ekonomi ayağını oluşturan devlet teşvik ve sübvansiyonları ile teknik destek gibi uygulamalar ele alınmış, ortaya çıkan sonuçlar tarım üretimi bazında değerlendirilmiştir. Reform uygulamaların sosyopolititik ayağı ise bir çıkar grubu olarak beliren tarım arazisi sahiplerinin reformlar öncesi ve sonrası durumları üzerinde yoğunlaşmıştır. Çalışmanın sonuç kısmında, gelişmekte olan ekonomilerde uygulanan toprak reformu politikalarının tarım üretimi konusunda dikkate değer bir artışa sebep olmadığı görülmüştür. Bunun yanında, söz konusu politikaların uygulanmasındaki bir diğer sebep olan, tarım arazilerinin daha geniş kesime dağıtılması hedefi de kısa süreli olarak başarılı olmuş ve daha sonra önemini yitirmiştir. Bu durumun ortaya çıkmasında, tarım sektöründe gerekli olan desteğin yetersiz sağlanması ile verimlilikten uzak üretim süreçlerinin izlenmesi gibi problemler önemli rol oynamıştır. Bu problemlerin önüne geçebilmek amacıyla köylülere ekonomik yardım ve teknolojik destek sağlanması ile köylülere dağıtılan tarım arazilerinin tekrar sermaye birikimi amacıyla kullanılmasının önüne geçilmesine yönelik önlemler büyük önem taşımaktadır.
Keywords : Toprak mülkiyeti, toprak reformu, kapitalist üretim, tarım arazileri