OSMANLI MAÂRİF NÂZIRLARININ KARİYERLERİ

Authors : Yusuf Sabri Şimşek

Pages : 760-780

Doi:10.58884/akademik-hassasiyetler.1441433

View : 16 | Download : 17

Publication Date : 2024-08-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı eğitimi, Osmanlı modernleşmesine katalizör hizmeti sağlamıştır. Bunun yanında Osmanlı modernleşmesi olarak adlandırılan olgu sadece Osmanlı Türkiye’siyle sınırlı değildir. Orta Doğu ve Balkanlar’ı da içine alan büyük bir coğrafyayı kapsamaktadır. Bundan dolayı Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyıldaki modernleşmesini tasarlayan kurumlar ve bunların idarecileri üzerine yapılan araştırmalar oldukça önemlidir. Bu kurumlardan birisi de Maârif-i Umûmiye Nezaretidir. Eğitimin modernleşme aşamalarında Maârif-i Umûmiye Nezâreti kurulmuştur. Maârif Nezâreti, eğitimin merkezileşmesine yönelik hizmetleri yanında, eğitim teşkilatının ve hizmetlerinin Osmanlı Devleti vilayetlerinde gelişmesini organize etmiştir. Maârif Nezâretinin bu hizmetleri üretebilmesinde ve teşkilatlanmasında nezaretin en üst yöneticisi konumunda olan maârif nâzırlarının etkisi büyüktür. Nezâretin gelişimi ve değişimi nazırların farklılaşmasıyla değişik seyir izlemiştir. Bundan dolayıdır ki Maârif Nezâreti çalışmalarında maârif nâzırlarının mesleki kariyerleri incelenmektedir. Bu çalışma 1857-1921 yılları arasında Maârif Nezaretini yöneten maârif nâzırlarını meslekleri açısında incelemektedir. Ayrıca eğitim politikalarının üretiminde, bürokratik etkilerde, patronaj ilişkilerin değişiminde mesleklerin önemini anlamaya çalışmaktadır. Bununla beraber, kariyer basamaklarında Maârif Nezâretine bağlı kurumlarda görev almış nazırlar da bu makalenin araştırma alanına girmektedir. Ayrıca nâzırların mesleklerini inceleyerek, hangi insanların nezâret yöneticisi olduğunu, dönemin modern eğitimini yöneten insanların profillerini anlamaya çalışmaktadır. Bu yönüyle araştırmanın, Osmanlı eğitim tarihi çalışmalarının, maârif nâzırlarını konu edinen araştırmaların ve Maârif Nezâreti incelemelerinin üzerinde etkili olması beklenmektedir.
Keywords : Maarif, Nazırların Kariyerleri, Maarif Tarihi, Maarif Nezareti, Maarif Nazırları