YAYILMACI POLİTİKADA ARKEOLOJİNİN KULLANIMI DAVID HOGARTH ÖRNEĞİ (1876-1918)

Authors : Elif Gizem POLAT

Pages : 431-438

Doi:10.48122/amisos.1131451

View : 8 | Download : 8

Publication Date : 2022-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Oryantalizm akımının Avrupa’da yayılması ile birlikte Osmanlı Devleti sınırları içerisinde birçok arkeolojik kazı çalışması başlatılmıştır. Kazılar esnasında ortaya çıkartılan eserlerin birçoğu ise Avrupa’nın köklü bir uygarlık olduğunun göstergesi ve bu köklü uygarlığın diğer medeniyetlerin de koruyuculuğunu ancak kendisinin üstlenebileceği düşüncesi ile Avrupa müzelerinde sergilenmek üzere Osmanlı topraklarından koparılmıştır. Bununla birlikte arkeoloji bir paravan olarak kullanılmış, müze ajanlığının yanı sıra siyasi ajanlık da yapılmış olup petrol, kömür gibi yeraltı zenginlikleri ve ziraat ile etnolojik çalışmalar da yürütülmüştür. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’ni parçalayıp sömürgeleştirmek amacı güden söz konusu çalışmalar Birinci Dünya Savaşı sırasında da İtilaf devletlerinden İngiltere’nin casusluk faaliyetlerine temel oluşturmuştur.
Keywords : arkeoloji, emperyalizm, 19 yüzyıl, casusluk, David G Hogarth, Karkamış, Osmanlı İmparatorluğu