VERGİ HUKUKUNDA UZLAŞMANIN VERGİDE EŞİTLİK İLKESİ BAĞLAMINDA ANAYASA’YA UYGUNLUĞU

Authors : Özcan ALTAY

Pages : 285-316

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk vergi hukukunda uzlaşma daha önce akademik alanda birçok kez ele alınmış, hukuki niteliği ve uygulaması üzerine doktrinde çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalarda uzlaşma kurumunun temel anayasal ilkeler olan vergide eşitlik ve kanunilik ilkeleri bağlamında çoğunlukla Anayasa’ya aykırı olarak nitelendiği görülmektedir. Gerçekten de uzlaşma olanağından istifade eden ve bu hakkını bir şekilde kullaninsert ignore into journalissuearticles values(a);mayan mükellefler arasında ödeyecekleri vergi miktarları veya cezalar bakımından oluşan farklar insert ignore into journalissuearticles values(eşitsizlikler); uzlaşmayı ilk bakışta Anayasa’nın 73’üncü maddesinde yer bulan vergide eşitlik ilkesi ile çelişik hâle getirmektedir. Ancak Anayasa Mahkemesi kararlarında vurgulanan vergide eşitliğin eylemli bir eşitliğe denk düşmeyen biçimsel yönü ve Mahkemenin muhtelif kararlarında vergi düzenlemelerinde öngörülen eşitsizliklerin haklı nedene bağlı olarak hoş görülebilmesi, meselenin ilgili Anayasa Mahkemesi kararları yönünden daha yakından incelenmesini gerektirmektedir. Bu doğrultuda makalede “uzlaşma”, Türk vergi hukukunda düzenleniş şekli ve belirgin özellikleri ekseninde özetlenecek, ardından vergide eşitlik ilkesine uygunluğu bakımından irdelenecektir. Konu hakkındaki benzer akademik çalışmalardan farklı olarak bu irdeleme, kıyaslanmaya elverişli Anayasa Mahkemesi kararları üzerinden yapılacaktır. Makalenin son kısmında uzlaşmanın Almanya’da uygulanış tarzı ve niteliğine ilişkin kısa bir değerlendirmeye yer verilecek, böylelikle vergide uzlaşma kurumuna özellikle kanunilik insert ignore into journalissuearticles values(ve dolayısıyla eşitlik); ilkesi bakımından farklı bir perspektif sunulmaya çalışılacaktır.
Keywords : Tarhiyat, uzlaşma, vergide eşitlik, kanunilik, haklı neden, kamu yararı