BİREYSEL BAŞVURU KARARLARININ SUBJEKTİF VE OBJEKTİF ETKİSİNİN İDARİ YARGI YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Authors : Yılmaz AKÇİL

Pages : 1-45

Doi:10.55792/anayasayargisi.1141543

View : 16 | Download : 8

Publication Date : 2022-07-06

Article Type : Research Paper

Abstract :Bireysel başvuru, kamu gücü tarafından anayasal bir hakkı ihlal edilen kişilerin bu ihlalin ortadan kaldırılmasını talep edecekleri özel, istisnai ve ikincil bir hak arama yoludur. Bireysel başvurunun kapsamını, Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi tarafından ortak koruma alanında yer alan temel hak ve özgürlükler oluşturmaktadır. Anayasa Mahkemesine yapılan bireysel başvuru ilk olarak kabul edilebilirlik yönünden incelenir. Kabul edilebilir bulunan başvuruların esas incelemesine geçilir. Esas incelemesi sonunda başvurucunun hakkının ihlal edildiğine ya da edilmediğine karar verilir. Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru incelemesi üzerine verdiği ihlal kararının ve gerekçesinin başvurucu ve ihlale sebebiyet veren kamu makamı yönünden bağlayıcı olmasına subjektif insert ignore into journalissuearticles values(inter partes); etki denir. Bireysel başvuru kararlarının genel bağlayıcı niteliğe sahip olmasına, diğer bir ifadeyle sadece başvuran açısından değil, benzer durumda olanlar açısından da uygulanmasına ise objektif etki insert ignore into journalissuearticles values(erga omnes); denir. Bireysel başvuru neticesinde verilen ihlal kararının ve gerekçesinin subjektif etkisi yönünden idari yargı uygulamasında herhangi bir duraksama bulunmamaktadır. Buna karşın Anayasa Mahkemesinin bireysel başvurulara ilişkin hak ihlali kararının objektif bir etkisinin olup olmadığı ise öğretide tartışma konusudur ve yargı uygulamalarında yeknesaklık yoktur. Çalışma kapsamında da Anayasa Mahkemesi tarafından bir başvuru hakkında verilen ihlal kararının benzer olaylara uygulanmasının ne yönde olacağı sorusuna hem teorik hem de uygulama yönünden cevap aranmıştır.
Keywords : Bireysel başvuru, idari yargı uygulaması, kesinlik, bağlayıcılık, subjektif etki, objektif etki