Kur’ân’da Özgürlük Bağlamında Hicret

Authors : İsmail Canbek, Ahmet Gündüz

Pages : 107-131

View : 58 | Download : 29

Publication Date : 2024-12-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Her insanın kendince benimsediği ilgileri, tecrübeleri ve bir hayat tarzı bulunmaktadır. Müslümanlar için en değerli yaşam şekli Kur’ân’ın dünya ve ahiret mutluluğu için ön gördüğü hayat tarzıdır. Bunun yaşanabilir zemini ise akidelerin özgürce yaşandığı ortamdır. Bundan dolayı özgürlük kavramı, inanç bağlamında değerlendirildiğinde ayrı bir önem arz etmektedir. Ahkâm âyetlerinin bir kısmında inanç bağlamında özgürlükten bahsedilmesi, ilahi mesajlarda hicret ve özgürlüğün önemsendiğini ortaya koymaktadır. İnanan bir kimse için yaşadığı coğrafya, inancını yaşamaya engel oluyorsa hicretin bir seçenek olduğu farkındalığını oluşturmak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda özgürlüğün olmadığı yerde inancın serbestçe yaşanma imkânının da olmayacağı anlaşılmaktadır. Bu çalışmada inanç özgürlüğünün hicret bağlamında değerlendirmesi Kur’ân-ı Kerim’de geçen ilahî buyrukların ve onların tefsirlerinde geçen yorumları ışığında yapılmaktadır. Kur’ân’da inançlarını özgürce yaşayabilmek için hicret edenlerin yaşadıkları zorluklara mukabil ödüllendirilecekleri; hicretten kendi iradeleri ile geri kalan ve inanç özgürlüğünden mahrum olanların da niyetlerine göre kiminin kınandığı kiminin ise cezalandırılacağı ifade edilmektedir. Zira hicretten geri kalanlar içerisinde hicret etmeye muktedir olmayan kimseler de bulunmakta idi. Özgürlük ve hicretle ilgili olarak yapılan birçok çalışma literatür olarak taranmış ancak çalışmamızla tam olarak örtüşen bir herhangi bir akademik yayına rastlanmamıştır. Bununla birlikte Zülfikâr Durmuş ve Havva Özata’nın “İnanç ve İbadet Özgürlüğü için Hicret” başlığıyla ele aldığı çalışmada ana hatlarıyla hicretin aşamaları ve muhacirlerin vasıfları ile nail olacakları mükâfatlardan bahsedilmektedir.
Keywords : Kur\'ân, tefsir, hicret, özgürlük, sivil özgürlük, Münâfık