EVLENME VE ÇEYİZ GELENEKLERİNDE GİYİM EŞYALARI (Giresun ili Şebinkarahisar örneği)

Authors : Leyla KAYA DURMAZ, Fatma KOÇ

Pages : 179-194

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2019-02-28

Article Type : Other Papers

Abstract :Evlenme, iki kişinin ortak bir yaşam için hayatlarını birleştirerek aile kurma yolunda attıkları ilk adım olması sebebiyle bütün toplumların çok önem verdiği bir unsurdur. Türk toplumu, tarihinin her döneminde aile kurumuna önem atfetmiş ve teşvik etmiştir. Türklerde ailenin kurulduğunun resmi ilanı düğün törenidir. Yaşamın dönüm noktalarından biri olan evlenme, hem kadın ve erkeğin yaşamını birleştirmesi açısından bireysel; hem de aile ve akrabalık bağlarının kurulması açısından toplumsal bir olgudur. Zaman içerisinde sosyo ‐ ekonomik ve coğrafi farklılıklardan dolayı düğün adetlerinde pek çok değişimler olmasına rağmen özü itibariyle hâlâ, düğün adetleri toplumun çok önem verdiği ve titizlikle icra etmeye devam ettiği âdetlerden birisidir. Evlenme adetleri gereği kadın ve erkek ile onların akrabalarına ilişkin düğün öncesi,  düğün zamanı ve düğün sonrasında giysi ve giysilere ilişkin uygulamalar bölgesel özellikler açısından çeşitlilik göstermektedir. Günümüzde küresel moda ile estetik anlayışının hızla değişmesi ve kültürel değerlere farklı bakış açılarının gündemde olması ile bölgesel adetlere ilişkin değerlerin yitirilmesi durumunu gündeme getirmektedir. Bu durumun oluşmasının engellenmesi veya durdurulmaya çalışılması günümüz koşullarında söz konusu değildir.  Ancak gelenekli toplumlarda yörenin insanı tarafından oluşturulan kültürel mirasın bir parçası olduğunu düşündüğümüz evlenmeye ilişkin gelenek ve adetlere ilişkin uygulamalar gün geçtikçe yerini modern yaşamın formatı ile biçimlendirilmiş uygulamalara bırakmaktadır. Söz konusu evlenme gelenek ve adetlerine ilişkin uygulamaların belgelendirilmesi ve kayıt altına alınması gerekliliğinden yola çıkarak yapılan bu araştırma;   Giresun ili Şebinkarahisar ilçesinde, araştırmacılar tarafından yapılan çalışma sonucunda düğün adetleri sürecinde giyim eşyalarına yönelik uygulamaların neler olduğu, ne şekilde temin edildiği ve kimler tarafından nasıl kullanıldığı analiz edilerek yörenin gelenekleri doğrultusunda belgelendirilmesi amacıyla planlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın temel amacına ulaşabilmek için gelin, damat ve akrabaları için evlenme adetleri sürecinde alınan giyim eşyaları, hazırlanan bohça/dürü, çeyiz vb. gelenekli adetlerin içeriği ve uygulamalarına ilişkin öncelikle alan yazın taranmış, kaynak kişilerle görüşmeler yapılmış,  yöreden elde edilen fotoğraf, kayıt, gerçek örnekler vb. kanıtlar toplanarak elde edilen veriler analiz edilmiştir. Yörede düğün adetlerinin kültürel değerler ile birleştirilerek ne şekilde kullandığının belgelendirilmesi ve daha sonraki kuşaklara aktarılması açısından önem taşımaktadır.  
Keywords : Adet, evlenme, düğün, çeyiz, Şebinkarahisar, giyim