KÂDİYÂNÎLİK VE HATM-İ NÜBÜVVET ELEŞTİRİSİ

Authors : Ömer FİDANBOY

Pages : 361-367

View : 15 | Download : 9

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Conference Paper

Abstract :Kâdiyânîlik, XIX. yüzyılın sonlarına doğru İslam dünyasının Batı karşısında ağır yenilgiler yaşadığı dönemde Mirza Gulâm Ahmed (v. 1908) tarafından Hindistan’ın Kâdiyân şehrinde ortaya çıkmış siyasî ve dinî karakterli bir akımdır. Gulam Ahmed’in görüşleri genel itibariyle İslam geleneğinde yer alan Mesihlik, Mehdilik ve peygamberlik üzerine şekillenmiştir. Bu konularda kendine has yorumlara sahiptir. Gulâm Ahmed, Müceddidlik ile başlayan iddialarını Mesîhlik ve Mehdîlikle devam ettirmiştir. Nitekim 1891 yılında açık bir şekilde Hz. Peygamber’e inen ayetler gibi kendisine de ayetler indiği ilan ederek maksadını ortaya koymuştur. Öte yandan Şiîlerle olan diyaloglarında kendisinin Hz. Ali olduğunu iddia etmiştir. Bununla sınırlı kalmayıp zaman zaman kendisinin a hir zamanda gelecek olan Krişna olduğunu hatta daha da ileriye giderek Allah’ın kendisine; “Sen benim oğlumsun” dediğini öne sürmüştür. Gulâm Ahmed’in liderliğini yaptığı Kadiyaniler, bir takım temel konularda Müslümanların genel inanç esaslarına muhalefet etmişlerdir. Muhalefet ettikleri hususlardan biri de nübüvvet meselesidir. Nübüvvet meselesinin en önemli ve tartışmalı konusu ise hatm-i nübüvvet ’tir. Zira Kadiyanilere göre Peygamberlik sona ermeyip kıyamete kadar insanların ihtiyaçlarına binaen devam edecek müdavim bir müessesedir. Hatm-i nübüvvet ile ilgili ortaya atılan bu görüşler, İslam’ın inanç bütünlüğü bakımından oldukça sıkıntılıdır. Zira İslam’ın birlik ve bütünlüğünü sağlayan en önemli ana unsurlardan biri hatm-i nübüvvet meselesidir. Ehl-i sünnet, Mu’tezile, Şîa ve Hâricî düşünürler hatm-i nübüvvet hususunda genel olarak fikir birliği içerisindedir. Bu inanç, özellikle Hz. Peygamber sonrası peygamberlik iddiasında bulunacakların iddialarını boşa çıkarmak adına oldukça önemlidir. 
Keywords : Kâdiyânîlik, Mirza Gulâm Ahmed, Nübüvvet, Hatm i nübüvvet, Mehdilik