Çeviri Eleştirisi Açısından Çeviri Metin İnceleme Çalışması

Authors : Gülhanım ÜNSAL

Pages : 243-253

View : 14 | Download : 12

Publication Date : 2017-11-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çeviri eleştirisi, kaynak metinle hedef metnin karşılaştırmalı çözümlemesini içerir. Bu çözümleme kaynak ve hedef metin kadar, metinlerin ait olduğu dizgeleri de göz önüne alınmasını gerektirir. Karşılaştırmalı çözümlemede amaç, hedef metnin hangi etkenlerden etkilenerek dilsel göstergelerce hedef dile çevrildiğini ve kaynak metinden neden ve ne ölçüde saptığını araştırmaktır. Bu noktadan hareketle, bu çalışmada Guy de Maupassant’ın ‘La Morte’ adlı öyküsünün dilimize yapılan iki çevirisi incelenmiştir. Bu amaçla, öncelikle kaynak metin ile çeviri metinlerin karşılaştırmalı bir çözümlemesi yapılmıştır. Bu bağlamda ilk aşama olarak kaynak metni daha yakından tanımak için yazarın yaşadığı dönem, kişiliği, edebi kişiliği, biçemi ve iletisi incelenmiştir. İkinci aşamada eserin tarihi, türü, içeriği, dili, sözcük seçimi, yazılış amacı açıklanmıştır. Üçüncü aşamada kaynak ve hedef metinler arasında düzanlamsal, yananlamsal, metinsel, edimsel ve biçimsel düzeylerde eşdeğerlik sağlanıp sağlanmadığı açıklanmış ve yerlileştirme, yabancılaştırma vb. çeviri metinde başvurulan diğer stratejiler incelenmiştir. Dördüncü aşamada eğitim düzeyi, alan bilgisi, algılaması, notları, kararları, uyarlaması ve yeniden yazması bakımından çevirmenin değerlendirmesi yapılmıştır. Bu şekilde yazar, eser, çeviri metin ve çevirmen bütününden yola çıkarak çeviri eleştirisi açısından bir çeviri metin incelemesi yapılmış ve hedef odaklı yaklaşımlardan esinlenerek bir çeviri metin inceleme önerisi sunulmaya çalışılmıştır
Keywords : Çeviri Eleştirisi, Karşılaştırmalı Çözümleme, Kaynak Hedef Metin, Strateji, Çevirmen