EBÛ YUSUF’UN KİTÂBU’L-HARÂC’INDA ALTIN VE GÜMÜŞ

Authors : Yusuf Erdem GEZGİN

Pages : 490-508

View : 13 | Download : 12

Publication Date : 2017-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Hanefi mezhebi içerisinde önemli bir yeri olan Ebû Yusuf, iktisadî konularda dikkat çeken yorumlar yapmaktadır. Bu konular arasında kıymetli madenler dikkati çekmektedir. Mezhep sistematiği içerisinde yazılan meşhur eserlerin ilklerindendir. Ayrıca Harâc ve Emvâl literatürünün ilk örneği olarak Ebû Yûsuf ö. 182/798 tarafından kaleme alınan eser, malî konular yanında, muâmelât, ceza, idare ve devletler hukuku kapsamına giren çeşitli meseleleri de ele almaktadır. Bu eserin Halife Hârûn Reşîd’den gelen talep üzerine yazıldığı bilinmektedir. Fakat eser, ismi zikredilmeyen bir halifeye yönelik bir hitapla başlamaktadır. Müellifin mü’minlerin emirinin kendisinden haraç, uşûr, sadaka zekat , cevâlî gibi vergiler ve diğer hususlarda bilip uygulamakla mükellef olduğu kuralları ihtiva eden bir kitap hazırlamasını istediğine dair ifadelerinden halifenin vergi hukukunun düzenlenme isteği taşıdığı düşünülmektedir. Ebû Yusuf’un ilgili kitabında, yirmi iki farklı başlık ve kırk dokuz yerde altın, gümüş ve türevleri ele alınmaktadır. Klasik Harâc ve Emvâl literatürünün her birinin konumuzu farklı başlıklar içerisinde değerlendirmesi ve her kitabın kendine özel metoduna işaret kabilinden, aynı rivayet yahut değerlendirmelerin ayrı ayrı ele alınması uygun gözükmektedir. Altın ve gümüş konusunun ilk dönemde ele alınış şekillerinden örnekler sunmak suretiyle günümüze ışık tutması hedeflenen bir makale olacaktır
Keywords : Altın, Gümüş, Harâc, Ebû Yusuf, Mezhep