TARIM SİGORTALARI UYGULAMALARI, UYUŞMAZLIKLAR VE NEDENLERİ

Authors : A. Ahmet Yücer, Ömer Altintaş

Pages : 1-18

View : 171 | Download : 184

Publication Date : 2023-10-18

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma tarım sigortası uygulamalarında, çiftçi ile sigorta şirketi arasında görülen uyuşmazlık konularını ve çiftçilerin hak ararken karşılaştığı sorunları belirlemeyi amaçlamıştır. Bu araştırma kapsamında, 348 Yargıtay kararı, 70 Sigorta Tahkim Komisyonu kararı ve 381 dijital medya başvurusundan elde edilen veriler incelenmiştir. Tarım sigortaları havuzu işletmecisi olan Tarsim’den son on yıllık istatistiki veriler alınmıştır. Bu veriler analiz edilerek il ve ürün düzeyinde poliçe sayıları ve hasar durumuna ilişkin tablolar oluşturulmuştur. Yapılan analizlere göre, en fazla sigorta poliçesini Trakya bölgesi çiftçilerinin düzenlettiği, bu bölgeyi iç Anadolu bölgesi çiftçilerinin takip ettiği anlaşılmıştır. En fazla sigorta tazminatı ödenmesine don, dolu ve kuraklık risklerinin yol açtığı, hasar ödemesinin en çok üzüm, kayısı, elma, buğday, arpa ve fındık için yapıldığı görülmüştür. Çiftçilerin tarım sigortaları ile ilgili şikayetlerini genel olarak idari ya da adli başvuruya dönüştürmedikleri, bir kısmının dijital medya yoluyla şikayetlerini duyurmaya çalıştıkları ve çok az bir kısmının da hukuki yolları kullandıkları anlaşılmıştır. Tarım sigortası sistemi genel şartlarında uyuşmazlığa yol açan düzenlemeler, eksperlerin genellikle poliçede yazan verimi düşürmeleri, hasar tespitini sağlıklı yapamamaları, ekspertiz hakkında çiftçiyi bilgilendirmemeleri nedenleriyle uyuşmazlıkların ortaya çıktığı görülmektedir. Yargıtay’a intikal eden ve en fazla uyuşmazlık görülen konuların başında kayısıda don hasarları gelmektedir. Tahkimde görülen uyuşmazlık dosyalarının yaklaşık yarısını ise kuraklık hasarları oluşturmaktadır. Dijital medya üzerinden yapılan şikayet başvurularının %60’ı bitkisel ürünlerle, %39’u ise hayvan hayat sigortaları ile ilgilidir. Hak arayan çiftçilerin Tahkimde, bilirkişilerin Tarsim lehine yanlı raporları nedeniyle, adli davalarda ise belge eksikliği veya tazminat hesaplarındaki yanlışlıklar nedeniyle davalarını kaybettikleri görülmüştür.
Keywords : Tarım Sigortası, teminat, hasar, ekspertiz, tazminat, uyuşmazlık, tahkim