Özbek Ceditçi Hamza Hakimzoda Niyoziy’nin Tiyatro Faaliyetleri ve Zaharli Hayot Yohud Ishk Qurbonları (Zehirli Hayat Yahut Aşk Kurbanları) Piyesi

Authors : Tugba BİLVEREN

Pages : 418-432

Doi:10.17067/asm.645826

View : 13 | Download : 7

Publication Date : 2020-02-04

Article Type : Research Paper

Abstract :Cedit tiyatrosunun amacı, siyasi ve sosyal hadiselerin yansıtılması, eğitimli ve aydın olma düşüncelerinin, hürriyet bilincinin halka kolay ulaştırılması olmuştur. Halktan büyük ilgi ve takdir gören Cedit tiyatrosu, eğitimde yenileşmeyi temel almış, karşılaşılan tüm olumsuzlukların aslında eğitimsizlikten ve cahillikten kaynaklandığını vurgulamıştır. İşgal ve sömürgeden kurtulmanın çaresi olarak yenileşmenin şart olduğunu savunan Ceditçiler, genç nesillerin modern yöntemlerle eğitilmelerinde ısrarcı olmuşlardır. 20.yy’ın ilk yıllarında Özbek milli tiyatrosunun meydana gelmesinde ve aydınlanma hareketinin oluşmasında en büyük pay Ceditçi aydınlarındır. Çağdaş medeniyet seviyesine yükselmenin halkı bilinçlendirmeyle olacağını ve bunun için en kestirme ve etkili yolun tiyatro olduğunu düşünen Ceditçilerin en önemli temsilcilerinden biri de Hamza Hakimzoda Niyoziy’dir. Özbek edebiyatına büyük katkıları olan Hamza, iyi bir eğitimci, iyi bir şair ve önemli bir tiyatro yazarıdır. 40’tan fazla sahne eseri bulunan Hamza’nın hayatı ve eserleri pek çok çalışmaya konu olmuş, Özbekistan Devlet Sanatçısı unvanıyla ödüllendirilmiştir. Pek çok yere adı verilmiş olan Hamza Hakimzoda’nin çalışmamıza konu olan Zaharli Hayot Yohud Ishk Qurbonlari isimli piyesi insan hayatına kast edecek seviyelerdeki geri kalmışlığın doğurduğu sonuçları, eğitilmemiş ailelerin sebebiyet vereceği çarpık durumları işlemiştir. Özellikle gençlerin eğitilmesine önem veren Hamza Hakimzoda, Özbeklerin bu bağlamda manevi destekçisi olmuştur. Çalışmamızda yazarın biyografisinin yanı sıra Zaharli Hayot Yohud Ishk Qurbonlari insert ignore into journalissuearticles values(Zehirli Hayat Yahut Aşk Kurbanları); piyesine yer verilecektir. 
Keywords : Tiyatro, Ceditçiler, Hamza Hakimzoda, Piyes