DÖVİZ KURU DIŞ TİCARET İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Authors : Ibrahim Halil Uçar, Erkan Alsu

Pages : 78-93

Doi:10.58724/assam.1453212

View : 49 | Download : 59

Publication Date : 2024-04-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Çalışma Türkiye bağlamında ithalat, ihracat ve döviz kurları arasındaki teorik bağlantıyı deneysel olarak sınamak amacıyla yapılmıştır. Çalışmada ihracat, ithalat ve döviz kuru (USD) ara yüzündeki nedensellik ilişkisi Toda Yamamoto ve Granger nedensellik testleri ile test edilmiştir. Dış ticaret değişkenleri ile döviz kuru arasındaki uzun dönem ilişkisinin saptanmasında ise ARDL sınır testi kullanılmıştır. Çalışmada Toda-Yamamoto ve Granger nedensellik testlerinde dış ticaret parametreleri olan ihracat ile ithalat arasında %1 anlamlılık düzeyinde karşılıklı nedensellik, döviz kuru ile ihracat arasında ise döviz kurundan ihracata doğru tek yönlü nedensellik tespit edilmiştir. Çalışmada analiz edilen değişkenler arasındaki eş-bütünleşme, uzun ve kısa dönem ilişkisi ARDL sınır testleri ile araştırılmıştır. İhracatın bağımlı değişken olduğu modelde ihracat ile ithalat ve döviz kuru arasındaki eş-bütünleşme ilişkisi ARDL (1,2,2)) modeliyle tahmin edilmiş ve ihracat, ithalat ve döviz kurunun uzun dönemde eşbütünleşik oldukları saptanmıştır. Çalışmada ihracatın döviz kuru ile eşbütünleşik olduğu ve döviz kurundan bağımsız hareket etmediği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Efektif döviz kuru, ihracat, ithalat, ARDL, Türkiye