Niyazi Berkes’in Türkiye’de Çağdaşlaşma Eseri Işığında Osmanlı Modernleşme Sürecinin Ordu Temelinde Analizi

Authors : Birkan Koç

Pages : 16-29

Doi:10.58724/assam.1483419

View : 71 | Download : 62

Publication Date : 2024-11-23

Article Type : Research Paper

Abstract :Avrupa’da, Aydınlanma düşüncesi, Fransız Devrimi ve sanayileşme gibi birbirine bağlı tarihsel olaylar silsilesinin sonucu olarak ortaya çıkan modernleşme, Osmanlı’da dış faktörlerin etkileşimiyle ve kendi iç dinamiklerinin yarattığı meseleler çerçevesinde, kendine özgü süreç olarak gelişmiştir. Toplumsal taleplerin yarattığı bir ilerlemenin tarihsel ürünü olmaktan ziyade pragmatist çizgide yol almış olan Osmanlı modernleşme sürecini başlatan şey modernleşme sürecinin etki alanındaki devletlerin güç kazanan orduları karşısında alınmaya başlanan askeri yenilgiler olmuştur. Modernleşmenin eyleme dönüştürülmesi sürecinin başlangıcında yer alan bu durum, “Ordu”yu sadece süreci başlatması açısından değil, aynı zamanda siyasal iktidarın karşısındaki en büyük örgütlü güç olması ve bunu çekinmeden kullanması nedeniyle modernleşme meselelerinin önde gelen aktörlerinden biri yapmıştır. Bu çalışmanın amacı; söz konusu sürece etkisi ve sürecin eylemlerinin yarattığı sonuçlar açısından ordu temelinde bir analizini yapmaktır. Çalışma; Niyazi Berkes’in “Türkiye’de Çağdaşlaşma” adlı eserinde yer alan ayrıntılar temelinde, tarihsel sürecine uygun olarak ve kara ordusu ile donanmanın etkileri ayrı ayrı ele alınarak şekillendirilmiştir.
Keywords : Modernleşme, Osmanlı\'da Modernleşme, Ordu ve Modernleşme