Lema‘ât Tercümesinin Nüshaları Üzerine

Authors : Hüsna KOTAN

Pages : 727-748

View : 9 | Download : 9

Publication Date : 2020-06-21

Article Type : Research Paper

Abstract :Fars edebiyatının sûfi şairlerinden olan Fahreddı̂n Irâkı̂, Hemedan’da dünyaya gelmiştir. Bilgili ve kültürlü bir aile ortamında yetişen şair erken yaşlarda eğitime başlamış on yedi yaşına geldiğinde ise naklî ve aklî ilimlerde icazet alarak Şehristân medresesinde ders vermiştir. Medreseye gelen Kalenderî dervişlerin söylediği şiirlerin etkisinde kalarak burada ders vermeyi bırakan Irâkı̂, Hemedan’dan ayrılmış ve gezgin bir derviş olarak Fars ve Hint topraklarına seyahatlerde bulunmuş daha sonra ise Anadolu’ya gelmiştir. Burada İbn Arabi ekolünden iki önemli sûfî olan Sadreddı̂n Konevı̂ ve Mevlânâ Celâleddı̂n-i Rûmı̂ ile tanışmıştır. Fahreddı̂n Irâkı̂, Konevı̂’nin Fusûsu’l-Hikem ve Fütûhât-ı Mekkiyye derslerine iştirâk ederek dinlediklerinden hareketle Lema‘ât adlı eserini kaleme almış ve Konevı̂’ye takdim etmiştir. Fars dilinde yazılan Lema‘ât gerek yazıldığı dönemde gerekse yüzyıllar sonra Anadolu’da büyük bir etki uyandırmış, bu tesir sonucunda eser üzerine birçok şerh yapılmıştır. Lema‘ât üzerine yapılan tercümelerin en önemlilerinden biri de Hacı Bayram Velî’nin isteği üzerine müridi İnce Bedrettin tarafından yapılmış olanıdır. Eserin Türkiye kütüphanelerinde çeşitli müellifler tarafından kaleme alınmış birçok nüshası bulunmaktadır. Çalışmamızda dört tanesi İstanbul Atatürk Kitaplığında, iki tanesi İstanbul Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Manisa İl Halk Kütüphanesinde, İstanbul Millet Kütüphanesinde, Bursa İnebey Yazma Eserler Kütüphanesinde, İzmir Milli Kütüphanesinde, Ankara Milli Kütüphanesinde ve İstanbul Koç Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesinde kayıtlı olan toplam on iki nüsha bünyesinde barındırdığı özellikleri ile tanıtılacaktır.
Keywords : Lemaât, tercüme, nüsha, şerh