Fıkıh Metinlerini Doğru Anlamanın ve Metin İnşâ Etmenin Bazı Engelleri ve Bunları Aşmada el-Hidâye’nin Örnekliği

Authors : Zeki Koçak

Pages : 192-207

View : 21 | Download : 41

Publication Date : 2022-06-13

Article Type : Review Paper

Abstract :Çalışmamızda fıkhın sabit alanıyla değişken alanına işaret edilip anlamayı ve metin inşasını zorlaştıran bazı tarihî ve ilmî sebepler ve engeller incelenmiş ve bunları aşmada Merginânî’nin el-Hidaye’si örnekliğinden hareketle bir değerlendirme yapılmıştır. Fıkıh tarihinde metinlerin genelde nasların harmanlanmasıyla inşa edildiğine ve bunun mahiyetine işaret edilmiştir. Ayrıca Müslümanların tarihin bazı dönemlerinde geçirdikleri sıkıntıları müteakip refleks gösterip yeni ve başarılı metinler inşa ederken bazı dönemlerde neden bu başarıyı gösteremedikleri üzerinde durulmuştur. Metin inşa etmenin külli bir durum olup cüzi parçalarla kolayca oluşamayacağı vurgulanmış ve bu doğrultuda nazireler ve misaller verilmiştir. Merginânî’nin metin inşasındaki başarısında kendi birikimi yanında onu kuşatan şartların da etkili olduğu ihsas edilmeye çalışılmıştır. Geleneğimizdeki metinlerin anlamaya halel getiren kısalığının sebeplerine işaret edilirken günümüzde yazılan metinlerle mukayesesine de gidilmiştir.
Keywords : Fıkıh, fıkıh usulü, hukuk, anlama, metin, zaman, mekân