MELEZ AD VE MELEZ YERADI KAVRAMLARI ÜZERİNE

Authors : Salih KÖSE

Pages : 1-9

Doi:10.31451/ejatd.640000

View : 10 | Download : 8

Publication Date : 2019-10-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Oluşturuldukları dil ve o dili konuşan milletin tarihi, kültürü ve yaşadığı coğrafya hakkında çok değerli bilgiler saklayan yeradlarının değişim ve dönüşümlerinde çeşitli unsurların etkili olduğu bilinmektedir. Ses uyumu (İzmir < Smyrna), anlam aktarması (Krasnoyarsk < Kızılyar), yeniden adlandırma (Aydın) ve yanlış semantik dönüşüm (Anadolu, Adilcevaz) bu unsurlardan bazılarıdır. Yeradlarının değişim-dönüşüm tiplerinden biri de sosyal, siyasi ya da coğrafi nedenlerle etkileşim içerisinde bulunulan ve kaynak dil konumundaki bir dile ait çeşitli türden adları kullanmaktır. Kaynak dile ait olan bu ad yerlileştirilip alıcı dile ait yeni bir leksik ya da morfolojik unsurla birleştirildiğinde iki parçalı, karışık bir yapı karşımıza çıkar. Bu tür yapılar hibrit (Lat.), mixedname (İng.), Mischname (Alm.) ve gibridnoye imya (Rus.) terimleri ile karşılanmaktadır. Çalışmamız karışık yapıdaki bu yeradlarıyla ilgilidir. Çalışmamız kapsamında özel adların çeşitli türlerinde görülebilen bu yapılarla ilgili teorik bilgi verilmiş ve Türkiye coğrafyasından çeşitli örnekler incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda bu tür yapılar için melez yeradı terimi önerilmiş; bir yerin adının iki parçadan oluşmasının ve bu parçaların farklı dillere ait olmasının bu adı melez olarak nitelendirmek için yeterli olmadığı, bu parçaların söz konusu yeradında farklı katmanları da yansıtması gerektiği sonuçlarına ulaşılmıştır.
Keywords : Yeradlarının oluşum tipleri, Yeradı, Melez yeradı