ANLAMDAŞ ADDEDİLEN BİRKAÇ KELİMENİN MANA FARKLARI HAKKINDA NOTLAR

Authors : Yasin YAYLA

Pages : 165-175

View : 7 | Download : 6

Publication Date : 2018-10-26

Article Type : Research Paper

Abstract : Anlamdaş kelimelerin gerek varlığı gerekse mahiyeti ile ilgili dil bilimciler çeşitli araştırmalar ortaya koymuşlardır. Bu çalışmada bu tür kelimelerde zamanla meydana gelen mana bulanıklığı veya mana kaybı ile ilgili birkaç örnek vererek konuya katkı sağlamaya gayret edilecektir. “Dilde sadeleşme” gibi bazı sebepler birçok kelimeye sırt dönülmesine sebep olmuş; bu durum önce yazı dilinde, daha sonra zamanla konuşma dilinde kelimelerin unutulması veya manalarının bulanıklaşarak birbirleriyle karışması neticesini doğurmuştur. Bu durumdan anlamdaş kelimeler de nasibini almış, bazı kelimelerin manalarında eksilme ve değişme olması anlamdaş kelimeler arasındaki mana farklarının tamamen yok olmasına sebep olmuştur. Bazı anlamdaş kelimeler hem konuşma dilinden hem de yazı dilinden tamamen çıkmış, sadece lügatlerin bir köşesinde unutulmayı bekler hâle gelmiştir. Bu çalışmada eş anlamlı sayılan ve mana farkları unutulmuş ya da unutulmaya yüz tutmuş ikazihtar, fiil-amel, defetmek-refetmek, cem-haşir kelimeleri arasındaki mana farkları incelenmiştir. Kelimelerin önce müteradif Türkçe sözlüklerdeki manaları verilmiş, daha sonra da farkları izah edilmiştir.
Keywords : Anlamdaş, dil bilimi, Türkiye Türkçesi, sözlük, mana farkı