Arşiv Belgeleri Işığında III. Selim’in Askerî Alandaki Kararlarının İstanbul’da Kent Mekânının Kullanımına Etkileri

Authors : Oya ŞENYURT

Pages : 199-229

View : 13 | Download : 6

Publication Date : 2016-09-01

Article Type : Research Paper

Abstract :18. yüzyılın sonları, Osmanlı İmparatorluğu’nu yöneten sultanların karşı karşıya kaldığı dinamik bir askerî ve siyasal süreç tanımlamaktadır. III. Selim döneminde siyasi sebeplerle askerî alanda hızlı değişimler gerçekleştirilmiştir. Değişimler, imparatorluğun başkenti İstanbul’un hem savunulmasına özen gösterilmesini sağlamış hem de savunma üssü konumuna yerleşmesini gerektirmiştir. Kent mekânı sıklıkla askeri amaçlara hizmet etmiştir. Bu durum, III. Selim döneminde İstanbul’da askeri kent kimliğinin baskın olduğunu düşündürmektedir. Osmanlı İmparatorluğu’nun savunulması için yürürlüğe konan askerî reformlar; kışla, baruthane, tersane, tophane, kale, tabya, gibi binaların inşasına yol açmıştır. Bununla birlikte, sivil mimariye ait bazı yapıların konumlandığı alanlar, aynı zamanda askerî araç gereçlerin deneyimleme alanı olarak kullanılmıştır. Bu alanlar, askerî harekât ve savunma noktasına dönüştürülmüştür. Bu bakış açısıyla, makalede, 18. yüzyılın sonlarında İstanbul’un askerî kimliği arşiv belgeleri ışığında incelenmiştir.
Keywords : III Selim dönemi, kışlalar, Boğaz kaleleri, askerî mimari, kent mekânının kullanımı, inşaat ortamı, askerî mimarlıkla ilgili kararlar