Türklerdeki Evren Anlayışının Mezopotamya Mitolojik Anlatımlarıyla Mukayesesi

Authors : Ercüment YILDIRIM

Pages : 51-77

View : 14 | Download : 5

Publication Date : 2017-05-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk toplumları sahip oldukları inanışa ve yaşadıkları coğrafyaya bağlı olarak bir evren anlayışı geliştirmiştir. Bu evren anlayışı, başlangıçta göğün ve yerin bir olduğuna sonrasında ikisinin birbirinden ayrıldığı düşüncesine dayanmaktadır. Türkler yaşadıkları çadırlar gibi kubbe şeklinde olduğuna inandıkları gökyüzünün her şeyi içerisinde barındırdığına inanmaktaydı. Türk toplumları geliştirdikleri evren anlayışını kozmik bir felsefi sistem haline getirmemiş olsa bile Orhun ve Ongin gibi ilk Türk yazıtlarında evrenin ve insanın yaratılışı hakkında açıklamalarda bulunmuşlardır. Mitolojik anlatımların yazıya ilk geçirildiği bölge olan Mezopotamya, aynı zamanda insanlığın evren anlayışının en eski haline ev sahipliği yapmıştır. Mezopotamya mitolojik anlatımları ilk dönemlerde oldukça yalın ve tekdüze iken Asur ve Babil dönemine ait mitoslar kendi içerisinde tutarlı, edebî açıdan zengin ve gelişmiş evren anlayışını barındırır hâle gelmiştir. Bu çalışmada, Türk topluluklarının ilk yazıtları ile Mezopotamya’daki mitolojik anlatımlar kullanılarak iki farklı toplumun sahip olduğu evren anlayışı mukayese edilecektir.
Keywords : Türk, Mezopotamya, evren anlayışı, kozmoloji, mitoloji, Sümer