Türk Dünyasının Entegrasyonunda Lise Edebiyat Tarihi Kitaplarının Yeri

Authors : Nâzım Hikmet POLAT

Pages : 255-278

Doi:10.12995/bilig.9111

View : 11 | Download : 5

Publication Date : 2019-10-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebiyat tarihine eğitimin amacı istikametinde bir rol yüklenmesi,  modernitenin getirdiklerindendir. Edebiyat tarihinin millî kimlikle birlikte  düşünülmesi, önce Batı toplumlarında başlamıştır. Türkiye’de ise edebiyat  tarihine böyle bir fonksiyon atfedilmesi ancak 20. yüzyılın başlarında,  Balkan Savaşlarından sonradır. Osmanlı dönemindeki ilk edebiyat tarihleri  Osmanlıcılık ideolojisine uygun olarak sadece Osmanlı coğrafyası ve tarihi  içindeki edebiyatla ilgilenmişler, Türkçenin diğer coğrafyalardaki edebî  verimlerini ve daha önceki dönemlerin edebî birikimini yok saymışlardır.  İlk defa Köprülüzade Mehmet Fuat, Tarih-i Edebiyat Dersleri’nde “bütün  Türklük” fikriyle hareket etmiştir. Cumhuriyet döneminde ise II. Dünya  savaşına kadar Türk Edebiyatı orta öğretiminde Türkiye dışındaki Türk  edebiyatına yani çeşitli Türk lehçelerinin edebiyatına yer verilmiştir.  Ancak II. Dünya Savaşı sonrasında Sovyetlerin güçlenmesi, Türkiye’de  bütün Türklük fikriyle edebiyat tarihi yazmanın önündeki en büyük engel  olmuştur. Orta öğretime paralel olarak üniversitelerde de çağdaş Türk  lehçeleriyle yeterince ilgilenilmemiştir. Sovyetler Birliğinin dağılmasından  sonra Türk lehçelerinin edebiyatına ilgi artmıştır. Bu bilimsel gayretler,  Türk dünyasının entegrasyonunu güçlendirecek, hızlandıracaktır.
Keywords : Osmanlıcılık, edebiyat tarihi, Balkan Savaşları, Türk lehçeleri, Türk dünyası bütünleşme uyum,