Safevî Devleti’nden Sonra İran’da Siyasî İktidarların Meşruiyet Arayışları

Authors : Ata MOHAMED TABRİZ

Pages : 95-118

Doi:10.12995/bilig.10304

View : 11 | Download : 4

Publication Date : 2022-10-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Safevî Devleti’nin çöküşünden sonraki yetmiş sene boyunca, İran’da dört farklı boy devlet kurdu. Ancak bunlardan sadece biri insert ignore into journalissuearticles values(Kaçarlar); hâkimiyetini bir yüz yıldan fazla sürdürebildi. Bu araştırmada, İran’da söz konusu dönemde kurulan ilk üç yapının istikrarsızlığı, dördüncü yapıyı kuran Kaçarların devlet inşasındaki başarısı ve tüm bu devletlerin kendi hükümranlıklarını meşrulaştırma çabaları konu edilmiştir. Bu nedenle, birincil ve ikincil kaynaklar kullanılarak, bahsi geçen devletlerin kuruluş aşamaları incelenip aralarındaki benzerlik ve farklılıklar irdelenmiştir. Çalışmada ulaşılan sonuç, kurulan devletlerden ilk üçünün, Safevî mirasını önemsemekle birlikte, onların meşruiyet kaynaklarını temin edemedikleri yönündedir. Buna karşılık diğerlerine nispeten daha uzun ömürlü olabilen Kaçar Devleti’nin, Safevî Devleti’nin meşruiyet kaynaklarından öne çıkan dinî kimlik, nesep, coğrafi bütünlük ve askerî güç ilkelerini göz önünde bulundurduğu, bunları benimsediği görülmektedir.
Keywords : İran, Meşruiyet, Safevî, Afganlar, Zendîler, Avşarlar, Kaçarlar