Dünyada ve Türkiye’de Yemeklik Dane Baklagillerin Durumu

Authors : Ali GÜLÜMSER

Pages : 292-298

Doi:10.21566/tarbitderg.280511

View : 17 | Download : 6

Publication Date : 2016-11-30

Article Type : Review Paper

Abstract :Normal 0 21 false false false TR X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:\`Normal Tablo\`; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:\`\`; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin:0cm; mso-para-margin-bottom:.0001pt; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:\`Times New Roman\`,\`serif\`;} Kutup bölgeleri hariç baklagiller familyasına giren bütün bitkiler dünyanın her yerinde yetişmekte olan tek yıllık ve çok yıllık 12.000 türü kapsamaktadır. Bunlardan sadece 200 türün ziraati yapılmaktadır. Bu türlerin içerisinde yemeklik olarak kullanılanlar fasulye insert ignore into journalissuearticles values( Phaseolus vulgaris L.);, nohut insert ignore into journalissuearticles values( Cicer arietinum L.);, mercimek insert ignore into journalissuearticles values( Lens culunaris Medik. , Lens esculenta Moench.);, bakla insert ignore into journalissuearticles values( Vicia faba L );, börülce insert ignore into journalissuearticles values( Vigna sinensis L.); ve bezelye insert ignore into journalissuearticles values( Pisum sativum L. );’dir. Yemeklik tane baklagiller binlerce yıldır insan beslenmesinde bitkisel proteinin ana kaynağı olarak dünya ve ülkemizde çok önemli bir yer tutmuştur. Dünya ve Türkiye’de tarla bitkileri üretimi yapılan alanlarda ilk sırayı tahıllar sahip olurken bunu yemeklik baklagiller izlemektedir. Dünyada yaklaşık 1.5 milyar hektar olan tarım alanlarının, 66.8 milyon hektarında yemeklik baklagil ekilmekte ve 61.2 milyon ton üretim yapılmaktadır. Dünyada en fazla ekilen yemeklik baklagiller sırasıyla fasulye, nohut, börülce, bezelye mercimek ve bakla olurken, en fazla üretilenler ise fasulye, nohut, bezelye, börülce, mercimek ve bakla olmuştur. Ülkemizde toplam 24.3 milyon hektar olan tarım alanının, 735 bin hektarında yemeklik baklagil ekilmekte, yaklaşık 1 milyon ton üretim yapılmaktadır. Ülkemizde en fazla ekilen yemeklik baklagiller sırasıyla nohut insert ignore into journalissuearticles values(388 bin ha);, mercimek insert ignore into journalissuearticles values(323 bin ha);, fasulye insert ignore into journalissuearticles values(91 bin ha);, bakla insert ignore into journalissuearticles values(3.2 bin ha);, börülce insert ignore into journalissuearticles values(1.9 bin ha); ve bezelye insert ignore into journalissuearticles values(1.1 bin ha); olurken, en fazla üretilenler ise nohut insert ignore into journalissuearticles values(411 bin ton);, mercimek insert ignore into journalissuearticles values(540 bin ton);, fasulye insert ignore into journalissuearticles values(215 bin ton);, bakla insert ignore into journalissuearticles values(7 bin ton);, bezelye insert ignore into journalissuearticles values(2.9 bin ton); ve börülce insert ignore into journalissuearticles values(2.4 bin ton); olmuştur.
Keywords : Yemeklik tane baklagil