Türkiye’deki Müze Web Sitelerinin Değerlendirilmesi: Kültür ve Turizm Bakanlığı Örneği

Authors : Nilay Cevher

Pages : 110-122

Doi:10.33721/by.1438074

View : 115 | Download : 87

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bilginin hızlı bir şekilde erişilip tüketildiği günümüzde, bilgi hizmeti veren kurum ve kuruluşlar bilgi teknolojilerinin ve yeniliklerinin gerisinde kaldıkları durumlarda tercih edilirliklerini tehlikeye atmaktadır. Zira sundukları bilgiyi sanal ortama aktaran ve fiziksel ortamın yanı sıra internet ortamında da hizmet veren kurumlar daha popüler hâle gelmektedir. Aynı zamanda bilgi merkezlerinin geleneksel işleyişlerinde derin farklılaşmalar yaratan bu değişimi dikkate alan müzeler de coğrafi sınırların ötesine geçerek koleksiyonlarını ve hizmetlerini dijital ortamda duyurabildikleri web siteleri sayesinde, dünyanın her yerinden kullanıcıların erişimine açık hâle gelmeye başlamıştır. Müzelerin, yerel ve uluslararası düzlemde hizmet veren ve doğaları gereği devamlı gelişme ve iyileşme çabası içinde bulunması gereken bilgi kurumları olarak, bilişim teknolojileri ile ilgili yenilikleri sunulan hizmetlere ve koleksiyonlara yansıtmaları beklenmektedir. Bu bağlamda, çalışma kapsamında giderek daha önemli hâle gelen müze web sitelerinin taşıması gereken özellikler ve kullanılabilirlikleri üzerine bir inceleme yapılması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı müzeler ile bazı özel müzelere ilişkin bilgilere topluca erişim sağlayan https://turkishmuseums.com, https://muze.gov.tr ve https://sanalmuze.gov.tr web sitelerinin, web ortamında ne kadar varlık gösterdiklerini ve ilgili sitelerin nicel ve nitel özelliklerini değerlendirmeye çalışmaktır. Çalışmada hedeflenen değerlendirmenin yapılabilmesi için içerik analizi ve doküman analizi yöntemlerinden yararlanılmıştır. İçerik analizi incelemesinde müze web sitelerinin değerlendirilmesi amacıyla geliştirilmiş MuseumQual ölçeğinde yer alan 6 ana başlıktan (İçerik, Sunum, Kullanılabilirlik, Etkileşimlilik ve Geri bildirim, E-hizmetler ve Teknik) ve bu başlıkların altında yer alan 35 kategoriden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, ilgili web sitelerinin olumlu özellikleri (farklı tarayıcılarla uyumlu çalışma, sosyal medyaya yönlendirme gibi) bulunsa da yetersiz düzeyde olan kısımlarının da olduğu tespit edilmiştir. Ziyaretçiler açısından gerekli ve kullanışlı olan güncel bilgiler, farklı dil seçenekleri, sık sorulan sorular, eşzamanlı iletişim ve kişiselleştirme gibi bilgilerin yer almaması ya da var olan bilgilerin yetersiz düzeyde olması gibi durumlar belirlenmiştir. Bulgular ışığında yapılan değerlendirmeye göre ise, web sitelerinin, kullanıcılara daha detaylı bilgi sunma ve onlar için daha ilgi çekici hâle gelme konularında geliştirilebilir düzeyde olduğu söylenebilir. Aynı zamanda konuyla ilgili Bakanlığa bağlı birden fazla web sitesi olmasının kafa karışıklığı yaratabileceği şeklinde bir değerlendirme yapılabilir. Bu konuda daha özenli olunması ve müzelerin web sitelerini iyileştirmek üzere çaba gösterilmesi gerektiği sonucu ortaya çıkmaktadır. Tüm bu değerlendirmeler ışığında, müzelerin kendilerine ait resmî web sitelerinin olması ve topluca müzeler hakkında bilgi veren web sitelerinin tek bir web sitesine dönüştürülmesi önerilmektedir.
Keywords : Müzeler, Müzelere İlişkin Web Siteleri, MuseumQual