İtilaf Kuvvetleri’nin Gelibolu Yarımadası’na Çıkarma Harekâtı (25 Nisan 1915)

Authors : Figen ATABEY

Pages : 249-270

Doi:10.17518/caty.75609

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2015-05-30

Article Type : Research Paper

Abstract : Çanakkale Boğazı’nı denizden geçemeyen İtilâf Devletleri, 25 Nisan 1915 tarihinden 9 Ocak 1916 tarihine kadar sürecek olan Gelibolu Yarımadası üzerinden ortak bir çıkarma insert ignore into journalissuearticles values(amfibi); harekâtı ve müteakiben bir kara harekâtı ile harbin hedefini ele geçirmeye çalışmış, ancak bunda da başarılı olamamışlardır. 18 Mart 1915 deniz taarruzunun başarısızlığı üzerine Çanakkale Boğazı seferinin akıbeti için 22 Mart 1915’te yapılan toplantıda kara ve deniz kuvvetleri yetkilileri, Çanakkale Boğazı’nı zorlamak için tamamen bir deniz harekâtı yerine kara ve deniz kuvvetlerinin ortak bir işbirliği yapması konusunda anlaşmaya varmışlardır. 29’ncu İngiliz Tümeni’nin Ege’ye ulaşmamış olması, olası askeri harekâtın Nisan ayı sonlarına kadar gecikmesine ve bütün birliklerin Mısır’da toplanmasında etkili bir faktör olmuştur. 25 Nisan 1915’te güneş doğmadan birliklerin gemilerden indirilmeye başlanması ile altı farklı kumsal kullanılarak, akşama kadar 29.000 kişi karaya çıkarılmıştır. Avustralya ve Yeni Zelanda Kolorduları insert ignore into journalissuearticles values(ANZAK); Kabatepe’nin yarım mil kuzeyinde, 29.Tümen ve Kraliyet Deniz Tümeni’nin bir birliği Seddülbahir civarında beş farklı yerde karaya çıkarılmıştır. 3.000 kişilik Fransız Tümeni ile bir birlik de Kumkale’de karaya çıkarılmıştır. Beş kumsala yapılan çıkarmada Türk topçularının açmış olduğu şiddetli ateşe rağmen birlikler karaya çıkabilmişler, ancak ilerleyememişlerdir. Arıburnu insert ignore into journalissuearticles values(“Z” Kumsalı);’na yapılan çıkarmada ise ANZAK birlikleri Türk askerinin direnişi ve yoğun topçu ateşi ile karşılaşmışlar ve ilerleyememişlerdir. Sonuçta İtilâf Devletleri’nin İstanbul’u ele geçirme planı başarısızlıkla sonuçlanmış, denizde ve karada yenilgi kaçınılmaz olmuştur.
Keywords : Çanakkale Kara Muharebeleri, Çıkarma Harekâtı, Gelibolu Yarımadası, Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleri, Çanakkale Boğazı