Eceabat İlçesindeki Tarihi Cami Kitabeleri ve Hazirelerde Mevcut Osmanlı Mezar Taşlarına Dair Bazı Tespitler

Authors : İsmail Sabah

Pages : 104-135

Doi:10.17518/canakkalearastirmalari.1490328

View : 89 | Download : 83

Publication Date : 2024-06-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Gelibolu Yarımadası, Osmanlı Türklerinin burayı ele geçirmesiyle birlikte Türk nüfusun iskân edildiği ve günümüze kadar kesintisiz varlık gösterdiği bir coğrafyadır. Aynı zamanda Çanakkale Boğazı ile Ege Denizi arasında yer alması nedeniyle stratejik bir öneme sahiptir. Türklerin bölgeye yerleşmesi ile beraber Türk-İslam kültürüne ait yapılar inşa edilmeye başlamıştır. Cami, tekke, çeşme ve şadırvan yapıları bunlar arasındadır. Bu yapılardan bazıları ise varlığını korumuştur. Ancak günümüzde kimisi kullanılmakla beraber kimisi zamanla yıkılmış durumdadır. Gelibolu Yarımadası’nın uç noktasını teşkil eden Eceabat İlçesi ve köyleri, Osmanlı dönemine ait mezar taşı ve kitabeler açısından zengin sayılabilecek durumdadır. Bu konuda Eceabat ilçesi ve köylerinde yapmış olduğumuz çalışmada Osmanlı dönemine ait 829 mezar taşı ve 67 kitabe tespit edilmiştir (Sabah, 2019: 11). Ancak 2019’dan günümüze kadar geçen süre zarfında Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın (ÇATAB) yürüttüğü faaliyetler neticesinde bu sayıya yenileri eklenmiştir. Fakat bunlar ilgili araştırmanın gerçekleştiği dönemde çeşitli sebeplerle (toprak altında bulunması gibi) tespit edilemediğinden eser içerisinde yer almamıştır. Mevcudiyeti sonradan tespit edilen bu eserlerden makale kapsamında kalanlara ise yeri geldikçe değinilmiştir. Bu araştırmada Eceabat ilçe sınırlarında bulunan mevcut tarihi cami kitabeleri ve hazireleri incelenmiş olup söz konusu kitabe metinleri üzerine bazı tespit ve değerlendirmelerde bulunulmuştur. İnceleme kapsamına alınan camiler; Eceabat Merkez Camii, Kilitbahir Köyü Cahidî Sultan Cami ve Haziresi, Kilitbahir Köyü Tabip Hasan Camii, Kilitbahir Köyü Kırklar Camii, Bigalı Köyü Camii ve Çeşmeleri, Beşyol Köyü Camii ve Haziresi ile Yalova Köyü Camii ve Haziresidir.
Keywords : Gelibolu Yarımadası, Çanakkale Muharebeleri, Osmanlı Dönemi Mezar Taşları, Kitabeler