BİLEÇ HÖYÜK KURTARMA KAZISINDAN ELE GEÇEN BİR GRUP İÇİ SİYAH - DIŞI DEVETÜYÜ ÇANAK-ÇÖMLEK VE ARKEOMETRİK ANALİZLERİ

Authors : K. Serdar Girginer, Çağıl İstanbulluoğlu Kaya

Pages : 93-122

Doi:10.58488/collan.1557275

View : 102 | Download : 96

Publication Date : 2024-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu yazı Kizzuwatna Araştırmaları Projesi kapsamında 2002-2006 yılları arasında gerçekleştirilmiş olan Kayseri ve Adana illeri yüzey araştırmaları sırasında 2005 yılında keşfedilen, ancak arazi sahipleri tarafından çok hızlı bir şekilde yok edilen bir höyüğün zemin kodunda açılan açmalarda ele geçen içi siyah - dışı devetüyü renkli çanak çömleklerin arkeolojik ve arkeometrik araştırma ve analizlerini içermektedir. Bileç Höyük’te yapılan bu kazılarda bimsli ana toprak üzerindeki ilk yerleşimin Geç Kalkolitik (GKÇ) - Eski Tunç Çağı I (ETÇ)’na ait olduğu tespit edilmiş, K 9 ve L 9-10 açmalarında ele geçen maden işleme atölyesindeki veriler ise Orta Anadolu Arkeolojisi ve Antik Metalürjisine çok önemli katkılar sunmuştur. Bu çalışmada, Bileç Höyük içi siyah - dışı devetüyü ve/veya black-topped çanak çömleklerinin üretim teknolojisini ortaya koymak amacıyla seçilen parçalar X-Işını Floresans (XRF) ile kimyasal, ince kesitten Optik Mikroskop (OM) ile petrografik, X-Işını Difraktometresi (XRD) ile mineralojik, Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ile mikromorfolojik ve Enerji Dağılımlı X-Işını Spektrometresi (EDS) ile mikrokimyasal olarak analiz edilmiştir. Sonuçlar, çanak çömlek parçalarının çoğunun fırınlama sıcaklığının, mikroyapısal analizle desteklenen yüksek sıcaklık fazlarının varlığı nedeniyle 900℃ veya üzerinde olduğunu göstermektedir. Petrografik ve mineralojik analizler, örneklerin tamamının kuvars, bazılarının biyotit, metamorfik kaya parçaları ve opak mineraller içerdiğini ortaya koymaktadır.
Keywords : Bileç Höyük, Geç Kalkolitik, Eski Tunç Çağı, İçi Siyah - Dışı Devetüyü Renkli Mallar, Siyah Ağız Kenarlı Çanak-Çömlekler, Arkeometrik Analizler