Türkiye Kruvaziyer Limanlarının Performans Değerlendirmesi

Authors : Ercan YÜKSEKYILDIZ

Pages : 607-615

Doi:10.31590/ejosat.660363

View : 13 | Download : 13

Publication Date : 2020-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Limanların etkin bir şekilde çalışması hem ulusal hem de uluslararası bazda ülkeler için oldukça önem arz etmektedir. Literatürde liman performansı ve verimliliğini ölçebilmek için yapılmış birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmaların büyük bir çoğunluğu konteyner limanları için yapılmıştır. Kruvaziyer limanlarının verimliliğini hesap edebilmek için yapılan çalışmalara da nadiren rastlanmaktadır. Türkiye’deki kruvaziyer limanlarının performans değerlendirmesinin yapıldığı bu çalışmada entropi ve CODAS yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Bu amaçla Türkiye’de faaliyet gösteren altı kruvaziyer limanının 2018 yılına ait verileri kullanılmıştır. Limanların performans değerlendirmesi yapılırken kullanılan kriterlerin ağırlıkları entropi yöntemi ile hesap edilmiştir. Elde edilen kriter ağırlıkları CODAS yöntemine aktarılarak kruvaziyer limanlarının performans sıralaması yapılmıştır. Entropi yöntemi ile yapılan hesaplamalar sonucunda en büyük değere sahip kriter transit yolcu sayısı olarak bulunmuştur. En düşük ağırlığa sahip olan kriter ise maksimum draft kriteridir. CODAS yöntemi sonuçlarına göre kruvaziyer limanlarının performans değerleri sırasıyla Kuşadası, Çeşme, Bodrum, Antalya, Alanya ve Marmaris olarak bulunmuştur. Çalışma sonuçlarına göre toplamda daha fazla yolcu taşımacılığı yapılan kruvaziyer limanlarının performans değerlerinin diğer limanlara oranla daha yüksek çıktığı görülmüştür. Yapılan çalışmada ayrıca bir duyarlılık analizi gerçekleştirilmiştir. Entropi yöntemiyle elde edilen kriter ağırlıklarından en yüksek olanı ile diğer kriterlerin ağırlıkları sırasıyla değiştirilmiştir. Böylelikle CODAS yönteminin kriterlerin ağırlık değişimine ne şekilde tepki vereceği gözlemlenmiştir. Yapılan duyarlılık analizinde tüm ağırlık değişimi senaryolarına göre Kuşadası limanı ilk sırada yer alırken, Marmaris limanı ise son sırada yer almıştır. Türkiye üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olmasına rağmen kruvaziyer turizminden yeterli ölçüde pay alamamaktadır. Ülkemizin kruvaziyer turizmi alanındaki eksikliklerini gidermesi ve gerekli önlemleri alması gerekmektedir. Önerilen entropi-CODAS birleşik yöntemi ile elde edilen sonuçların liman yöneticileri ve kruvaziyer turizmi ile ilgili kişilere yol gösterici bir çalışma olacağı öngörülmektedir. Gelecek çalışmalarda diğer liman türlerinin de performans değerlendirmesi için önerilen yöntem kullanılabilir.
Keywords : Kruvaziyer limanları, Entropi, CODAS, Performans değerlendirmesi