Fitopatojenlere Karşı Dayanıklılıkta CRISPR/Cas Teknolojisi

Authors : Serap DEMİREL, Mustafa USTA, Fatih DEMİREL

Pages : 693-702

Doi:10.31590/ejosat.765369

View : 17 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-31

Article Type : Review Paper

Abstract :Tarım ürünlerinde hem hücre içi hem hücre dışı bitki patojenleri dünya çapında ekonomik olarak önemli kayıplara neden olmaktadır. Genom düzenleme teknolojileri özellikle de CRISPR/cas sistemi, tarım ürünlerinde gerek kalite gerekse verimin iyileştirilmesi amacıyla son zamanlarda farklı alanlarda kullanılmıştır. Bakteri, arkea, faj ve yabancı plazmitlere karşı savunma sağlayan CRISPR/cas sistemi tarımsal özelliklerin araştırılması ve düzenlenmesi için eşsiz fırsatlar sunan bir araçtır. Bu derlemede hastalıklara neden olan fitopatojenlere karşı mücadelede CRSPR/cas sisteminin kullanım etkinliği irdelenmiştir. Ayrıca CRISPR/cas sistemi aracılığıyla fungus, bakteri ve virüslere karşı konukçu bitkide dayanıklılık ve duyarlılıkta rol oynayan genlerin modifikasyonlarının mevcut durumu ortaya konmuştur. Çalışmalar, CRISPR/cas sisteminin bitkilerde fitopatojenlere karşı dayanıklılık sağlamada etkili olduğunu ortaya koymuştur. Genom düzenleme alanındaki ilerlemeler ve CRISPR/cas ile transgen içermeyen bitkilerin elde edilmesi gelecekte bitki patolojisinde yeni hastalık yönetim ve mücadele stratejilerinin geliştirilmesine olanak sağlayabilecektir. Ayrıca gelecekte CRISPR/cas genom düzenleme teknolojisi ile birden fazla patojene eş zamanlı olarak dayanıklı bitkilerin geliştirilmesi de mümkün olabilecektir.
Keywords : CRISPR, , genom düzenleme, , fitopatojenler, , bitki ıslahı, , sürdürülebilir tarım,